Thai nhi được bao bọc bởi nước ối trong thai kỳ. Nước ối chứa các tế bào và các protein khác của thai nhi. Bác sĩ sẽ dùng một kim rất nhỏ đưa qua thành bụng dưới hướng dẫn của siêu âm để lấy một lượng nước ối. Chọc ối thường được khuyến cáo vào tuần 15 – 20 của thai kỳ.
Phương pháp chọc ối là gì?
Chọc ối là một xét nghiệm trước sinh giúp bác sĩ thu thập những thông tin sức khỏe cần thiết của thai nhi từ một mẫu nước ối của người mẹ. Mục đích của thủ thuật chọc ối là để xác định xem thai nhi của mẹ có nguy cơ mắc phải những rối loạn di truyền nhất định hoặc bất thường nhiễm sắc thể hay không.
Quy trình thực hiện chọc ối như thế nào được mô tả qua các bước tóm tắt như sau:
- Đầu tiên, thai phụ nằm xuống với tư thế được chỉ định và bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm để xác định tư thế của thai và tình trạng nhau thai.
- Thông qua hình ảnh siêu âm, bác sĩ xác định được vị trí chọc ối an toàn cho cả mẹ và bé. Sau đó, bác sĩ sẽ vệ sinh phần bụng của người mẹ với chất khử trùng rồi bắt đầu tiêm thuốc tê tại chỗ qua da.
- Tiếp theo, bác sĩ sẽ sử dụng một đầu tiêm dài và mỏng để chọc vào vị trí đã khử trùng trước đó, rút khoảng 15 – 20ml. Quá trình rút nước ối mất khoảng 30 giây. Mẫu nước ối này sau đó sẽ được kiểm tra bằng các xét nghiệm chẩn đoán cần thiết.
- Sau khi lấy nước ối, bác sĩ sẽ kiểm tra lại xem em bé trong bụng mẹ vẫn khỏe mạnh hay không và có bị ảnh hưởng gì sau khi chọc ối không.
Khi nào thực hiện chọc ối?
Giống như lấy máu cuống rốn và sinh thiết gai nhau, chọc ối không phải là một xét nghiệm ở tất cả phụ nữ mang thai. Một số trường hợp có nguy cơ với các rối loạn di truyền có khả năng chọc ối như:
Kết quả xét nghiệm sàng lọc không xâm lấn như NIPT, Double test…có nguy cơ cao với các bệnh lý di truyền: hội chứng Down, hội chứng Edwards, hội chứng Patau…
Hình ảnh siêu âm bất thường như: độ mờ da gáy dày, dị tật tim bẩm sinh…
Tiền sử bản thân, gia đình có dị tật di truyền hoặc từng sinh con dị tật di truyền
Phụ nữ mang thai khi từ 35 tuổi trở lên: vì thai nhi có nguy cơ mắc các bệnh về nhiễm sắc thể cao hơn
Xác định độ trưởng thành phổi của thai nhi, thường từ tuần 32 đến 39 của thai kỳ để chấm dứt thai kỳ trong tiền sản giật…
Có thể dùng chẩn đoán nhiễm trùng ối
Chọc ối cũng có thể áp dụng trong một số trường hợp đa ối
Những nguy cơ khi chọc ối
Mặc dù kỹ thuật chọc ối được thực hiện ở vùng có nhiều nước ối, không có cấu trúc thai dưới hướng dẫn của siêu âm, nhưng vẫn có một số nguy cơ sau đây:
Rỉ ối qua âm đạo lượng ít trong khoảng một tuần
Sảy thai. Chọc ối trong tam cá nguyệt thứ 2 có 0,1 – 0,3% nguy cơ sảy thai. Nguy cơ cao hơn nếu chọc ối trước 15 tuần của thai kỳ
Chấn thương đến thai nhi do thao tác dùng kim thực hiện chọc ối, tuy nhiên rất hiếm xảy ra
Trẻ tăng nguy cơ nhạy cảm Rh khi mẹ và thai nhi khác nhau về nhóm máu Rh hay tăng nguy cơ với viêm gan C, HIV/AIDS, nhiễm toxoplasma…trong quá trình chọc ối
Tham khảo: Mayo Clinic
Khi có các dấu hiệu bất thường về Sản phụ khoa, hãy tìm đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng không mong muốn xảy ra. Tại Pasteur, đội ngũ nhân viên y tế giàu kinh nghiệm, tận tình chu đáo cùng với trang bị hiện đại, hệ thống máy 4D/3D Voluson E6 giúp hỗ trợ bác sĩ phát hiện sớm những bất thường của người bệnh.