1.Mày đay là gì?
Mề đay là cách gọi dân gian của triệu chứng nổi mày đay. Đây là hiện tượng phát ban da thường gặp do phản ứng của mao mạch, gây phù cấp tính (kéo dài dưới 6 tuần) hay mạn tính (kéo dài trên 6 tuần). Mày đay gặp ở mọi lứa tuổi, có thể tái phát nhiều lần, tuy nhiên đây không phải là bệnh lý truyền nhiễm.
2.Nguyên nhân và triệu chứng của mày đay
Thực phẩm, thuốc, mỹ phẫm, phấn hoa, mạt bụi nhà, thay đổi nhiệt độ, thay đổi nội tiết tố…có thể là nguyên nhân của mày đay. Khi tiếp xúc với các tác nhân dị ứng bên trong và bên ngoài cơ thể, các chuỗi phản ứng phức tạp giải phóng histamin và những hóa chất trung gian gây tình trạng viêm. Một bệnh nhân có thể gặp nhiều yếu tố cùng một thời điểm.
Biểu hiện của mày đay thường gặp nhất là sẩn và mảng với các đặc điểm như:
- Hồng ban hay trắng
- Phù nề
- Giới hạn rõ với những vùng da khác
- Hình tròn, bầu dục, có thể tập hợp lại thành hình đa cung
- Có thể có bọng nước, xuất huyết hoặc tróc vảy
- Ngứa, một số người bệnh chỉ có cảm giác châm chích hay rát bỏng
- Xuất hiện ở một vùng hoặc nhiều vùng khác nhau
Ngoài da, có thể gặp các triệu chứng của mày đay ở niêm mạc, các cơ quan thuộc hệ tiêu hóa và hô hấp như đau bụng, tiêu chảy, khó thở…Trường hợp sốc phản vệ có thể dẫn đến tử vong.
3.Điều trị mày đay như thế nào?
Các xét nghiệm trong mày đay có thể mất nhiều thời gian, tốn kém, có khi không thu được kết quả, và bởi vì bệnh phổ biến, nên chỉ làm xét nghiệm cho những bệnh nhân bị các đợt tái phát trong suốt thời gian 6 – 9 tháng hoặc lâu hơn mà không cải thiện khi dùng liệu pháp kháng histamin toàn thân. Phải nói cho bệnh nhân biết là các test ít khi cho thấy nguyên nhân của mày đay, và đến một lúc nào đó vấn đề sẽ tự hết đi. Khai thác bệnh sử kỹ càng sẽ giúp cho việc xác định các trường hợp ít gặp của mày đay vật lý và có thể là gợi ý đối với các trường hợp do phụ gia thực phẩm. Phần lớn các trường hợp đều cho các kết quả âm tính và phải điều trị triệu chứng.
Dưới đây là một số phương pháp điều trị và giúp cải thiện tình trạng mày đay:
- Tránh tiếp xúc với các dị nguyên gây bệnh: phấn hóa, bụi bẩn, mạt nhà…Đảm bảo môi trường xung quanh, trang phục sạch sẽ
- Hạn chế các tác động lên da như gãi, chà sát mạnh
- Hạn chế tắm bằng nước quá ấm
- Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhất là thời điểm buổi trưa, tránh các hoạt động nặng gây tiết nhiều mồ hôi
- Giữ tinh thần và tâm lý thoải mái
- Có chế độ dinh dưỡng khoa học, bổ sung nhiều rau và trái cây. Tránh các thực phẩm gây dị ứng
- Tập thể dục, vận động để tăng cường sức đề kháng
- Mày đay cấp tính thường cải thiện hoàn toàn sau vài ngày. Đối với mày đay mạn tính, cần có sự theo dõi và đánh giá của bác sĩ. Liên hệ với bác sĩ để được tư vấn, bác sĩ sĩ chỉ định thêm một số thuốc như thuốc kháng Histamin, thuốc corticoid toàn thân…Cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc, đặc biệt với những trường hợp mày đay ở phụ nữ có thai, cho con bú và trẻ em để tránh các tác dụng phụ không mong muốn
Tham khảo: wikipedia
#pasteurclinic
#mayday
Bác sĩ Nguyễn Thành Trung
