Bệnh tăng carotene máu là gì?
Tăng caroten máu là một vấn đề phổ biến ở trẻ nhỏ. Caroten có trong các loại rau quả màu vàng hoặc màu da cam như: xoài, đu đủ, mơ, cà rốt và còn có cả trong rau xanh, lòng đỏ trứng gà, … (ảnh minh họa)
Phần lớn các bậc phụ huynh đều biết caroten có trong các loại rau quả màu vàng hoặc màu da cam như: xoài, đu đủ, mơ, carot hoặc một số loại thực phẩm khác như lòng đỏ trứng, sữa, các chất phụ gia màu,… Tuy nhiên caroten còn có nhiều trong rau xanh, như: cà tím, các loại đậu như đạu bắp, đậu hà lan, đậu đỗ, xúp lơ xanh, bí ngô,… Phần lớn ba mẹ biết đến caroten ở những loại thực phẩm này là vì caroten được khuyến khích dùng trong chế độ ăn dặm của trẻ.
Carotenoid là tiền chất của vitamin A. Hiện nay có khoảng 600 loại carotenoid khác nhau: α – caroten, β – caroten, α – cryptoxanthin, lutein…
β – carotene đóng vai trò quan trọng trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày vì có khả năng chống oxy hóa cao, chống lại các gốc tự do. Vàng da do tăng caroten là tình trạng da chuyển sang màu vàng cam do nồng độ β – caroten trong máu tăng cao làm tăng caroten máu. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi và ở cả hai giới.
Nguyên nhân gây vàng da do tăng carotene máu
Dưới đây là một số yếu tố dẫn đến vàng da liên quan đến β – caroten:
- Bổ sung quá nhiều thực phẩm chức β – caroten như: cà rốt, khoai lang, bí đỏ, bông cải xanh, chế độ ăn của người ăn thuần chay và ăn kiêng nhiều β – caroten…
- Có các bệnh lý như đái tháo đường, suy bệnh lý về gan, thận, suy giáp…
- Tăng caroten chuyển hóa có tính chất gia đình
Biểu hiện bệnh tăng caroten máu dưới dạng màu vàng cam trên da. Vị trí tập trung ở những vùng dày sừng như ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, trán, rãnh mũi má sau đó lan ra toàn thân. Hiếm khi gặp vàng da ở củng mạc và niêm mạc miệng, đây là đặc điểm quan trọng để phân biệt vàng da do tăng caroten máu và những nguyên nhân vàng da khác, đặc biệt là vàng da do tăng bilirubin. Xét nghiệm nồng độ β – caroten huyết thanh cũng có thể hỗ trợ chẩn đoán.
Tăng caroten máu có nguy hiểm không
Tăng caroten máu là một vấn đề phổ biến ở trẻ nhỏ vì các thực phẩm giàu caroten thường được chọn làm món ăn dặm đầu tiên cho trẻ, và khi bổ sung quá nhiều có thể khiến dư thừa lượng làm tăng caroten máu. Đây là một vấn đề lành tính và cha mẹ không nên quá lo lắng, da của trẻ sẽ trở lại bình thường sau một vài tuần khi được cải thiện chế độ ăn uống tốt, giảm bớt lượng tăng caroten máu và thường không gây bệnh lý nguy hiểm gì cho trẻ.
Trong một vài trường hợp đặc biệt, tăng caroten máu có thể xuất hiện trong chứng chán ăn tâm thần, tiểu đường, thiểu năng tuyến giáp, bệnh gan và bệnh thận, tuy nhiên thường chiếm tỷ lệ rất ít ở trẻ em mắc chứng tăng caroten máu. Trong quá trình thăm khám với bác sĩ sẽ cho biết các bệnh lý liên quan này.
Vàng da do tăng β – caroten là tình trạng lành tính. Sau khi được chẩn đoán, bác sĩ sẽ tư vấn giảm lượng caroten trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày. Nồng độ protein máu sẽ về bình thường sau 6 – 11 ngày. Tuy nhiên, màu sắc của da sẽ trở lại bình thường sau vài tháng do quá trình chuyển đổi caroten thành vitamin A diễn ra chậm.
Tham khảo: Wikipedia
Để được thăm khám khi có các biểu hiện về da liễu tại khoa Nội tiết phòng khám Pasteur, vui lòng liên hệ Tổng đài 0236 9999 868
