ZONA (SHINGLES) CÓ NGUY HIỂM HAY KHÔNG?

Zona là một bệnh lý với biểu hiện nổi ban gây đau đớn thường có dạng là một dải dài. Bệnh có thể gặp ở tất cả độ tuổi nào, nhưng thường phổ biến nhất ở những người trên 50 tuổi. Thường gặp hơn ở những bệnh nhân suy giảm hệ miễn dịch.

Bệnh Zona được gây ra bởi một loại virus có tên là Varicella-Zoster Virus. Đây cũng là virus gây ra bệnh Thủy đậu. Sau khi mắc thủy đậu, virus có xu hướng tiềm tàng ở đâu đó, trong trạng thái “ không hoạt động” trong cơ thể. Những năm sau đó, có có thể bùng phát và gây ra bệnh Zona. Lần đầu tiên bị nhiễm virus này, người bệnh sẽ mắc thủy đậu chứ không phải Zona.

  1. ZONA CÓ LÂY KHÔNG?

Câu trả lời là có thể có. Không thể bị lây bệnh Zona từ người bệnh có nổi ban nhưng nếu bạn chưa từng mắc thủy đậu hoặc bỏ lỡ mũi tiêm vắc xin thủy đậu trước đó, thì bạn hoàn toàn có thể nhiễm virus và mắc bệnh thủy đậu. Cả thủy đậu và zona đều được gây ra bởi cùng 1 loại virus.

Bạn có thể sẽ không bị nhiễm virus hoặc không bị thủy đậu nếu:

  • Đã từng mắc thủy đậu hoặc zona
  • Đã từng tiêm vắc xin thủy đậu

Nếu bạn chưa từng mắc thủy đậu hoặc chưa từng tiêm vắc xin thủy đậu trước đó, thì nên tránh tiếp xúc với người mắc zona, đặc biệt chú ý không nên tiếp xúc với ban zona của họ, vì nếu tiếp xúc, bạn có thể bị thủy đậu.

Những người có nguy cơ cao hơn mắc bệnh gồm: phụ nữ có thai, có thể lây truyền virus thủy đậu cho thai nhi; trẻ sinh non, người bị suy giảm miễn dịch.

zona có nguy hiểm hay không

2. CÁC BIỂU HIỆN CỦA BỆNH ZONA LÀ GÌ?

Đầu tiên, zona gây ra cảm giác lạ trên da. Bạn có thể cảm thấy ngứa, nóng rát, đau hoặc ngứa ran. Một số người có thể sốt, mệt mỏi hoặc đau đầu. Trong 1-2 ngày, ban mụn nước xuất hiện. Mụn nước đa phần thường xuất hiện dạng dải dài qua vùng ngực và lưng, nhưng vẫn có thể xuất hiện ở nơi khác trên cơ thể. Ban mụn nước có thể gây đau mức độ nhẹ hoặc nặng. Trong 3-4 ngày, mụn nước có thể hình thành vết loét, đôi khi vết loét này có thể nhiễm trùng. Trong 7-10 ngày, ban đóng vảy và bắt đầu lành.

3. BỆNH ZONA CÓ GÂY RA NHỮNG BIẾN CHỨNG NGHIÊM TRỌNG KHÔNG? 

Câu trả lời là có. Bệnh zona có thể trở nên nghiêm trọng nhưng hiếm khi. Khoảng 1/10 người mắc bệnh có biến chứng “Đau dây thần kinh sau zona” “postherpetic neuralgia” (“PHN”). Người bệnh có biến chứng này có cảm giác đau hoặc không thoải mái dai dẳng thậm chí khi ban mụn nước đã biến mất. Cơn đau này có thể kéo dài vài tháng hoặc thậm chí vài năm. Nó có thể trở nên tệ hơn làm bạn khó ngủ, sụt cân và dẫn đến trầm cảm.

Bệnh còn có thể gây ra nhiễm trùng da, các vấn đề về mắt nếu ban ở gần mắt hoặc các vấn đề về thính giác nếu ban xuất hiện gần tai người bệnh. Bệnh hiếm khi gây các vấn đề nghiêm trọng ở não hay hệ thần kinh.

4. CẦN LÀM XÉT NGHIỆM GÌ ĐỂ CHẨN ĐOÁN BỆNH ZONA?

Chủ yếu dựa vào triệu chứng và thăm khám bệnh. Trong một số trường hợp, có thể lấy mẫu dịch từ ban mụn nước để làm xét nghiệm

5. ĐIỀU TRỊ BỆNH ZONA NHƯ THẾ NÀO?

Điều trị phụ thuộc vào thời gian mà bạn xuất hiện ban zona:

  • Nếu bạn xuất hiện ban dưới 3 ngày, bác sĩ sẽ kê thuốc để loại bỏ virus (thuốc kháng virus). Thuốc giúp bệnh hồi phục nhanh hơn và làm giảm khả năng biến chứng như đau dây thần kinh sau zona.
  • Nếu bạn xuất hiện ban hơn 3 ngày, việc sử dụng thuốc kháng virus có thể có hiệu quả chỉ khi mụn nước mới vẫn còn hiện diện hoặc nếu hệ miễn dịch người bệnh suy yếu.

Ngoài ra còn cần một số thuốc kiểm soát cơn đau cho người bệnh.

ZONA (SHINGLES) CÓ NGUY HIỂM HAY KHÔNG? Ảnh minh họa

6. BẠN CÓ THỂ LÀM GÌ ĐỂ HỒI PHỤC BỆNH TỐT HƠN?

  • Sử dụng thuốc theo hướng dẫn
  • Giữ ban da sạch và khô. Không tự ý sử dụng kem bôi nếu không có sự hướng dẫn của bác sĩ
  • Không nên cố cào da, có thể che vết thương bằng một miếng băng sạch
  • Mặc quần áo thoáng rộng để thoải mái hơn

7. PHÒNG NGỪA BẰNG CÁCH NÀO?

Tiêm vắc xin là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất. Hoặc nếu mắc bệnh thì cũng góp phần làm các triệu chứng bệnh nhẹ hơn.

Vắc xin zona được khuyến cáo tiêm cho người lớn >50 tuổi, hoặc ở người trẻ hơn nếu bị suy giảm miễn dịch.

8. KHI NÀO NÊN THĂM KHÁM BÁC SĨ NGAY?

Khi bị zona nên thăm khám bác sĩ để được điều trị càng sớm càng tốt

Trong quá trình điều trị bệnh, tái khám ngay nếu:

  • Cơn đau trở nên tệ hơn và các thuốc giảm đau không kê đơn không có hiệu quả
  • Ban đỏ hơn hoặc sưng tấy xung quanh vị trí ban ngày càng nhiều
  • Bạn có sốt
  • Bạn có các triệu chứng ở mắt như đỏ mắt, kích ứng hoặc vấn đề về thị lực
  • Bạn có các triệu chứng ở tai như đau hoặc khó nghe

Theo Uptodate