VIÊM TUYẾN NƯỚC BỌT

Viêm tuyến nước bọt là tình trạng nhiễm trùng tuyến nước bọt gây sưng, đau, thường ảnh hưởng đến tuyến nước bọt mang tai hoặc tuyến dưới hàm. Nguyên nhân có thể do nhiễm khuẩn, do sỏi gây tắc hoặc tuyến giảm bài tiết. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu cụ thể hơn về viêm tuyến nước bọt qua bài viết của Bs Trần Minh Trang – Phòng khám đa khoa Pasteur ngay sau đây.

  1. Viêm tuyến nước bọt là gì?

Các tuyến nước bọt nằm ở phía sau khoang miệng và có nhiệm vụ tiết nước bọt giúp cơ thể tiêu hoá thức ăn. Các tuyến này được chia thành hai nhóm: 

  • Tuyến nước bọt chính bao gồm: tuyến nước bọt mang tai (là tuyến lớn nhất, nằm hai bên sườn mặt), tuyến nước bọt dưới hàm (nằm dưới hàm dưới) và tuyến nước bọt dưới lưỡi (nhỏ nhất).
  • Các tuyến phụ nằm rải rác khắp vòm miệng và lưỡi. Các tuyến này chỉ tiết nước bọt dạng nhầy với lượng nhỏ.

Viêm Tuyến Nước Bọt

2. Triệu chứng viêm tuyến nước bọt

Các triệu chứng của viêm tuyến nước bọt có thể bao gồm:

  • Đau và sưng tuyến nước bọt mang tai hoặc tuyến dưới hàm hai bên.
  • Đau khi ăn.
  • Sốt, ớn lạnh và các triệu chứng toàn thân nếu có nhiễm trùng.
  • Nước bọt: giảm, ít và quánh. Vị chua trong miệng khi ăn
  • Tuyến nước bọt chắc và ấn đau lan toả, có ban đỏ và phù nề vùng da bên trên.
  • Thường có thể nặn ra mủ từ ống dẫn bằng cách ép lên tuyến bị thương tổn và cần phải nuôi cấy mủ đó.

3. Viêm tuyến nước bọt có lây không?

Viêm tuyến nước bọt là bệnh có thể lây hoặc không lây tuỳ thuộc vào nguyên nhân. Nếu viêm tuyến nước bọt do virus thì có thể lây, nhưng không lây bệnh cho người khác nếu nguyên nhân do sỏi tuyến nước bọt. 

Viêm Tuyến Nước Bọt Ảnh Minh Họa

4. Làm gì khi bị viêm tuyến nước bọt?

  • Đến ngay cơ sở y tế để bác sĩ thăm khám.
  • Tuỳ thuộc vào vị trí, tổn thương 1 hay 2 bên, mức độ sưng nề, tổn thương mô mềm hay các triệu chứng các cơ quan khác kèm theo, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm tuyến nước bọt 2 bên và một số xét nghiệm máu cần thiết.
  • Các trường hợp nghi ngờ, có thể cần chụp CT đầu – cổ để tìm nguyên nhân.
  • Trường hợp nhiễm vi khuẩn, cần điều trị kháng sinh đủ liều và đủ ngày theo đúng chỉ định.
  • Trường hợp nhiễm virus (đặc biệt là bệnh quai bị), cần có biện pháp cách ly phù hợp.
  • Nếu viêm tuyến nước bọt tái phát nhiều do sỏi, có thể cần thực hiện vi phẫu để lấy sỏi hoặc tán sỏi qua da, tán sỏi bằng laser.

5. Một số trường hợp viêm tuyến nước bọt cần lưu ý

  • Quai bị: Bệnh Quai bị là bệnh truyền nhiễm do virus quai bị, thường biểu hiện bởi viêm tuyến nước bọt mang tai 1 hoặc 2 bênh và có khả năng lây. Cần đặc biệt lưu ý quai bị ở trẻ nam vì có thể gây viêm tinh hoàn, có nguy cơ dẫn đến vô sinh ở trẻ nam.
  • Bệnh viên đa tuyến (Bệnh Sjogren): Là bệnh lý tự miễn, biểu hiện khô nhiều tuyến trong cơ thể bao gồm cả tuyến nước bọt, tuyến lệ…, gặp ở nữ 90%, thường ở phụ nữ từ 40 tuổi trở lên. Có thể kèm theo các triệu chứng: nhòe mắt, ngứa đỏ mắt, khô môi khát họng, viêm nướu, sốt phát ban, mệt mỏi, đau khớp,…

Bs Trần Minh Trang – Phòng khám đa khoa Pasteur

Tài liệu tham khảo:

  1. Cleveland Clinic, “Sialadenitis”.
  2. Johns Hopkins Medicine, “Salivary Gland Infection (Sialadenitis)”.