Theo thống kê, 90% trẻ bị xuất huyết não do thiếu hụt vitamin K thường rơi vào độ tuổi 30 – 40 ngày tuổi. Tỷ lệ tử vong do xuất huyết não là 25-40%, trường hợp điều trị thành công cũng có thể để lại các di chứng như teo não, não úng thùy, bại não, động kinh…Cha mẹ tiêm Vitamin cho bé sau khi sinh sẽ giúp giảm tỷ lệ xuất huyết nào còn 0,25/100.000 bé.
Vai trò của vitamin K đối với trẻ sau sinh
Vitamin K là khoáng chất cần thiết cho quá trình đông máu.Trẻ sinh ra sẽ được nuôi dưỡng chủ yếu bằng sữa mẹ nhưng hàm lượng vitamin có trong sữa mẹ lại thấp (2-5mcg/lít). Lượng dự trữ vitamin tự nhiên qua nhau thai của trẻ thấp. Trong khi đó, hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt để có thể tự hấp thu cho cơ thể. Chính vì vậy, cha mẹ cần tiêm Vitamin K cho bé để bổ sung lượng vitamin thiếu hụt. Lượng vitamin K trong sữa mẹ ở hàm lượng thấp không đủ cho nhu cầu của trẻ. Xuất huyết não do thiếu vitamin có thể gặp:
- Khởi phát sớm trong 24 giờ đầu sau sinh, thường gặp ở những bà mẹ dùng thuốc chống co giật, kháng sinh, thuốc chống lao hay thuốc chống đông máu, điều này làm ảnh hưởng đến sự hấp thu vitamin K. Có thể có dấu hiệu bầm tím trên da hoặc xuất huyết nội sọ
- Xuất huyết do thiếu vitamin K cổ điển bắt đầu từ ngày tuổi thứ 2 – 7 ngày
- Khởi phát chậm bắt đầu từ tuần thứ 2 đến tuần thứ 4. Có trường hợp được chẩn đoán khi trẻ được 6 tháng tuổi. Thường gặp ở trường hợp bú sữa mẹ hoàn toàn và không được dự phòng xuất huyết bằng vitamin K sau khi sinh, có thể có các rối loạn chức năng gan, chảy máu nội sọ…
Sử dụng vitamin cho trẻ sau sinh là phương pháp phòng ngừa chảy máu do thiếu hụt vitamin (vitamin K deficiency bleeding – VKDB) hiệu quả được báo cáo từ năm 1800.
Liều lượng của vitamin K cho trẻ sau sinh như thế nào?
Bé sau khi sinh cần tiêm một mũi vitamin K1 hoặc K3 (hiệu quả của K1 và K3 như nhau). Hoặc cho bé mới sinh uống 3 lần vitamin K1: lần thứ nhất sau sinh, lần thứ hai lúc trẻ 7 ngày tuổi, lần thứ ba lúc trẻ 30 ngày tuổi.
Theo Viện hàn lân Nhi khoa Hoa Kỳ (American Academy of Pediatrics – AAP) khuyến nghị tiêm bắp vitamin K trong 6 giờ sau sinh với liều lượng như sau:
- Vitamin K nên được dùng 1 liều tiêm bắp 1 mg cho trẻ sơ sinh có cân nặng > 1500 gam
- Với trẻ sơ sinh cân nặng ≤ 1500 gam, nên tiêm vitamin với liều lượng 0,3 – 0,5 mg/kg
Vitamin K đường tiêm bắp được chứng minh hiệu quả hơn đường uống. Cân nhắn lợi ích giữa sử dụng vitamin đường tiêm và đường uống, tham khảo ý kiến của bác sĩ, tùy theo từng tình trạng cụ thể mà bác sĩ sẽ tư vấn liều lượng vitamin và đường dùng phù hợp cho trẻ. Xuất huyết do thiếu vitamin K cần được theo dõi và đánh giá trong 6 tháng đầu đời của trẻ, ngày cả khi trẻ được dự phòng với vitamin sau sinh, đặc biệt ở những trẻ bú mẹ hoàn toàn.
Cha mẹ có thể tiêm Vitamin cho bé sau sinh tại các bệnh viện công lập và ngoài công lập trong cả nước. Hoặc có thể liên hệ tại Nhi khoa của phòng khám Pasteur với đội ngũ các bác sĩ đầu ngành, dày dặn kinh nghiệm và chuyên môn cao, hệ thống trang thiết bị tiên tiến nhất
Tham khảo: Healthy Children
#pasteurclinic
#vitaminK
Bác sĩ Nguyễn Thành Trung
