TĂNG ACID URIC MÁU KHI NÀO CẦN ĐIỀU TRỊ?

Tăng acid uric máu có cần uống thuốc điều trị hay không là thắc mắc của nhiều người bệnh khi đến thăm khám. Bs Trần Trọng Nhân – Phòng khám đa khoa Pasteur sẽ giải đáp chi tiết qua bài viết dưới đây.

I. TỔNG QUAN

1/ Tăng acid uric không triệu chứng là gì?

Tăng acid uric máu không triệu chứng là một thuật ngữ thường được dùng khi nồng độ urat trong huyết thanh tăng cao, nhưng không có triệu chứng cũng như dấu hiệu của bệnh lắng đọng tinh thể monosodium urate (MSU) như gout hoặc bệnh thận do acid uric.

2/ Gout là gì?

Bệnh gout được định nghĩa là một tình trạng viêm khớp do sự lắng đọng các tinh thể monosodium urate (MSU) trong và/hoặc xung quanh khớp, sau tình trạng tăng axit uric máu kéo dài. viêm khớp do sự lắng đọng các tinh thể monosodium urate (MSU) trong và/hoặc xung quanh khớp, sau tình trạng tăng axid uric.

3/ Có phải ai bị tăng acid uric máu cũng sẽ bị gout?

– Mặc dù tăng acid uric máu có thể gây ra các biểu hiện lâm sàng ở bất kỳ thời điểm nào, nhưng khoảng ≥2/3 trường hợp vẫn không có triệu chứng, không tiến triển thành các đợt gout cấp, bệnh gout có hạt tophi, bệnh thận tăng acid uric máu cấp tính hoặc mạn tính hoặc sỏi thận do acid uric.
– Một nghiên cứu theo dõi nồng độ acid uric cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh gout với nồng độ urat huyết thanh ≥ 9 mg/dL (535 micromol/L) tích lũy sau 5 năm là 22%.
– Những phát hiện tương tự đã được ghi nhận trong một báo cáo thứ hai, trong đó bệnh gout chỉ xảy ra ở 12% bệnh nhân có nồng độ urat từ 7 đến 7,9 mg/dL (416 và 470 micromol/L) trong khoảng thời gian 14 năm.
Tăng Acid Uric Máu Khi Nào Cần Điều Trị
Tăng acid uric máu khi nào cần điều trị

II. KHI NÀO THÌ CẦN ĐIỀU TRỊ TĂNG ACID URIC BẰNG THUỐC

1/ Theo khuyến cáo hiện nay, tăng acid uric máu không triệu chứng không cần điều trị thuốc. Ngoại trừ trong ung thư, bệnh nhân được điều trị với phương pháp ly giải tế bào có thể được điều trị dự phòng bệnh thận cấp tính do acid uric.
2/ Chỉ định dùng thuốc hạ acid uric máu:
a/ Khuyến cáo mạnh mẽ cho các trường hợp sau:
– 1 hoặc nhiều hạt tophi dưới da
– Bằng chứng về tổn thương trên chẩn đoán hình ảnh do bệnh gout
– Tần suất đợt cấp > 2 lần/năm
b/ Khuyến cáo có điều kiện cho các trường hợp sau:
– Tiền sử > 1 đợt cấp và tần suất <2 lần/năm
– Đợt cấp xảy ra lần đầu kèm bệnh thận mạn giai đoạn 4, 5, acid uric máu >9 mg/dL, hoặc sỏi thận.

III. CẦN LÀM GÌ KHI TĂNG ACID URIC MÁU KHÔNG TRIỆU CHỨNG

1. Có kế hoạch quản lý bằng các biện pháp không dùng thuốc (về lối sống) để giảm mức độ tăng acid uric máu và được giáo dục về các tác động tiềm ẩn đối với mức độ urat.
a. Các biện pháp can thiệp lối sống, phần lớn trùng lặp với những biện pháp được sử dụng để phòng ngừa bệnh gút, bao gồm giảm trọng lượng cơ thể lý tưởng bằng cách điều chỉnh khối lượng và thành phần chế độ ăn uống, tránh uống rượu và đồ uống có đường, và tập thể dục thường xuyên
b. Có bệnh nền đi kèm với tăng acid uric, nên tìm kiếm những lựa chọn thay thế mà chấp nhận được để kiểm soát bệnh nền và tăng axit uric máu. Ưu tiên sử dụng thuốc làm giảm nồng độ urat huyết thanh và/hoặc giảm nguy cơ mắc bệnh gout và tránh dùng thuốc/phụ gia thúc đẩy tăng axit uric máu.
Ví dụ: sử dụng fenofibrate để điều trị tăng lipid máu, và losartan hoặc thuốc chẹn kênh canxi để điều trị tăng huyết áp. Tương tự, nên tránh các tác nhân có thể thúc đẩy tăng axit uric máu/gout khi có thể, bao gồm thiazide hoặc thuốc lợi tiểu quai, thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE), thuốc ức chế thụ thể angiotensin II không phải losartan và thuốc chẹn beta.
2. Dùng thuốc hạ acid uric máu nói chung là không có cơ sở đối với các nồng độ urat huyết thanh cao hơn phạm vi bình thường hoặc đối với tăng axit uric máu không có triệu chứng.
3. Đối với những người bị tăng axid uric máu không có triệu chứng, khi có sự lắng đọng tinh thể monosodium urate (MSU) (như khi phát hiện dấu hiệu đường viền đôi hoặc hạt tophi nghi ngờ) chỉ được thể hiện trên hình ảnh, thực hiện phương pháp điều trị tương tự như những người bị tăng axit uric máu không có triệu chứng và không xem sự lắng đọng tinh thể MSU không triệu chứng được phát hiện trên hình ảnh đơn thuần như một chỉ định điều trị bằng thuốc. Tuy nhiên bệnh nhân nên được thông báo về phát hiện này và những tác động tiềm ẩn của nó.
Bs Trần Trọng Nhân – Phòng khám đa khoa Pasteur