Trong quá trình mang thai, siêu âm là công cụ không thể thiếu giúp bác sĩ và mẹ bầu theo dõi sự phát triển của em bé qua từng giai đoạn. Trong số các phương pháp siêu âm hiện nay, siêu âm thai 2D dù là công nghệ ra đời sớm nhất nhưng vẫn giữ vai trò quan trọng, đặc biệt trong các thời điểm khám thai định kỳ.
Vậy siêu âm thai 2D là gì? Phương pháp này giúp phát hiện những vấn đề gì trong thai kỳ? Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết dưới đây.
1. Siêu âm thai 2D là gì?
Siêu âm thai 2D (2-Dimensional Ultrasound) là phương pháp sử dụng sóng siêu âm để tái tạo hình ảnh phẳng (2 chiều) của thai nhi và các cơ quan sinh sản của mẹ. Đây là kỹ thuật cơ bản nhưng vẫn rất hiệu quả trong việc quan sát cấu trúc mô mềm, đo các chỉ số thai và phát hiện những dấu hiệu bất thường.
Hình ảnh siêu âm 2D hiển thị dưới dạng đen trắng, cho phép bác sĩ quan sát hình dạng, vị trí thai, tim thai, bánh nhau, nước ối và nhiều yếu tố quan trọng khác.
Các dạng siêu âm 2D thông dụng:
Siêu âm động (real-time): Quan sát hình ảnh chuyển động của thai trong thời gian thực.
Siêu âm M-mode: Chủ yếu dùng để theo dõi nhịp tim thai.
Siêu âm Doppler: Đánh giá lưu lượng máu qua nhau thai và động mạch rốn, đặc biệt hữu ích trong trường hợp nghi ngờ thai chậm tăng trưởng trong tử cung.
2. Những thông tin quan trọng siêu âm thai 2D mang lại
Dưới đây là các vấn đề quan trọng mà siêu âm thai 2D có thể giúp bác sĩ và mẹ bầu phát hiện và theo dõi hiệu quả:
2.1. Xác nhận có thai và vị trí làm tổ của phôi thai
Siêu âm 2D cho phép xác định mẹ có đang mang thai không, đồng thời kiểm tra vị trí của túi thai. Nếu phôi thai không nằm trong tử cung, bác sĩ sẽ nghi ngờ thai ngoài tử cung, một tình trạng nguy hiểm cần can thiệp sớm để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của mẹ.
2.2. Phát hiện mang song thai hoặc đa thai
Ngay từ tam cá nguyệt đầu tiên, siêu âm có thể giúp bác sĩ xác định thai đơn hay thai đôi, số lượng túi ối và bánh nhau, từ đó đưa ra kế hoạch theo dõi thai kỳ phù hợp.
Lưu ý: Trong một số trường hợp, thai thứ hai có thể bị “che khuất” bởi thai thứ nhất nên cần theo dõi thêm ở các mốc sau.
2.3. Đánh giá tim thai
Siêu âm 2D có thể phát hiện tim thai đập từ tuần thứ 6 – 7 của thai kỳ. Việc đo nhịp tim giúp đánh giá sự sống và sự phát triển của thai nhi. Bác sĩ cũng có thể nhận biết sớm những bất thường như tim đập chậm, loạn nhịp…
Đối với những trường hợp nghi ngờ dị tật tim thai, mẹ có thể được chỉ định siêu âm tim thai chuyên sâu bằng Doppler màu.
2.4. Kiểm tra nguy cơ nhau tiền đạo
Siêu âm giúp xác định vị trí nhau thai. Nếu bánh nhau bám thấp, che cổ tử cung, bác sĩ sẽ cảnh báo nguy cơ nhau tiền đạo – nguyên nhân gây chảy máu trong thai kỳ và ảnh hưởng đến hình thức sinh nở sau này.
Trường hợp nhau tiền đạo thường được chỉ định sinh mổ chủ động để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.
2.5. Theo dõi sự phát triển của thai nhi
Qua mỗi lần siêu âm 2D, bác sĩ sẽ đo đạc các chỉ số như:
Chiều dài đầu – mông (CRL)
Đường kính lưỡng đỉnh (BPD)
Chu vi bụng (AC)
Chu vi đầu (HC)
Chiều dài xương đùi (FL)
Các thông số này giúp ước lượng tuổi thai, trọng lượng thai và đánh giá tốc độ phát triển, từ đó sớm phát hiện thai nhỏ hoặc lớn hơn tuổi thai, thai chậm phát triển trong tử cung (IUGR)…
3. Siêu âm thai 2D khác gì siêu âm 4D, 5D?
Siêu âm 2D: Cho hình ảnh đơn sắc, không có chiều sâu nhưng đủ để đánh giá cấu trúc và hoạt động của thai.
Siêu âm 4D/5D: Hiển thị hình ảnh rõ nét theo thời gian thực, có thể quan sát biểu cảm khuôn mặt, cử động tay chân của bé. Thường được chỉ định vào tuần thai 22–28 để sàng lọc dị tật bẩm sinh.
4. Mẹ bầu nên siêu âm thai 2D vào những thời điểm nào?
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, mẹ bầu nên thực hiện siêu âm tối thiểu 3 lần trong thai kỳ:
Tuần 11–13: Đo độ mờ da gáy, tầm soát dị tật nhiễm sắc thể.
Tuần 20–22: Kiểm tra hình thái học của thai, phát hiện bất thường cấu trúc.
Tuần 30–32: Theo dõi sự phát triển thai, ngôi thai, bánh nhau, nước ối…
Ngoài ra, mẹ có thể siêu âm thường xuyên hơn nếu có yếu tố nguy cơ như: thai IVF, thai đa ối, tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật…
5. Tại sao nên siêu âm thai 2D tại Phòng khám đa khoa Pasteur?
Phòng khám Đa khoa Pasteur được trang bị đầy đủ hệ thống máy siêu âm thai 2D, 4D, 5D hiện đại. Đặc biệt:
Đội ngũ bác sĩ sản khoa giàu kinh nghiệm, từng công tác tại tuyến đầu.
Phòng khám sạch sẽ, dịch vụ chuẩn 5 sao.
Lịch khám linh hoạt, không phải chờ đợi.
Siêu âm thai 2D là công cụ không thể thiếu trong suốt thai kỳ, giúp mẹ bầu và bác sĩ theo dõi chính xác sự phát triển của thai, phát hiện bất thường sớm và đưa ra những chỉ định cần thiết. Hãy lựa chọn cơ sở y tế uy tín như Đơn vị Sản phụ khoa – Phòng khám đa khoa Pasteur để đảm bảo mỗi lần siêu âm là một bước tiến vững chắc trên hành trình chào đón con yêu.
Tham khảo: Mayo Clinic – Ectopic pregnancy: Symptoms and causes – https://www.mayoclinic.org
Bác sĩ Nguyễn Thành Trung
