Dây thần kinh tọa
Dây thần kinh tọacòn gọi là dây thần kinh hông to là dây thần kinh dài nhất cơ thể đi từ phần dưới thắt lưng đến tận ngón chân. Có 2 dây thần kinh tọa trái phải để điều khiển từng bên tương ứng. Thần kinh tọa có ba chức năng chính là chi phối ,cảm giác vận động dinh dưỡng, góp phần nuôi dưỡng các phần mà nó đi qua.
Đau thần kinh tọa
Đa số những trường hợp đau thần kinh tọa đều bị ảnh hưởng bởi các rễ thần kinh L4, L5 hay S1. Các rễ thần kinh này có thể bị chèn ép bởi xương, khớp hoặc dây chằng làm viêm các dây thần kinh gây triệu chứng đau. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp gây đau thần kinh tọa thường gặp nhất:
Thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm hay còn biết đến với tên gọi trượt đĩa đệm, đây là một trong các nguyên nhân phổ biến nhất gây đau thần kinh tọa.
Đĩa đệm nằm giữa các đốt sống và đóng vai trò như một tấm đệm giúp các xương không chạm vào nhau. Ngoài ra, đĩa đệm có tác dụng giúp cơ thể vận động linh hoạt các hoạt động đi, chạy, ngồi, xoay vặn người…
Thoát vị đĩa đệm có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến nhất là độ tuổi trung niên trở về sau. Lớp bao xơ của đĩa đệm sẽ bị nứt rách, nhân nhầy sẽ thoát ra bên ngoài làm chèn ép lên các dây thần kinh gần đó. Tùy theo mức độ chèn ép mà mức độ đau thần kinh tọa sẽ khác nhau.
Hẹp ống sống
Ống sống giúp bảo vệ tủy sống và các rễ thần kinh. Hẹp ống sống là tình trạng ống sống bị thu hẹp, từ đó các dây thần kinh bị chèn ép gây nên triệu chứng đau. Vì đốt sống thắt lưng chịu phần lớn trọng lực cơ thể nên hẹp ống sống thắt lưng là loại hẹp ống sống phổ biến nhất.
Hẹp ống sống có thể xuất hiện ngay sau khi sinh gọi là hẹp ống sống bẩm sinh. Một số người thể có các triệu chứng đau thần kinh tọa do hẹp ống sống ở độ tuổi 40 hoặc sớm hơn. Hẹp ống sống ở người lớn tuổi thường đi kèm với những thay đổi khác như:
Thoát vị đĩa đệm
Viêm khớp
Phì đại dây chằng vàng
Thoái hóa cột sống
Thoái hóa cột sống thắt lưng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau lưng dai dẳng làm đau thần kinh tọa không chỉ ở người lớn tuổi mà còn ở giai đoạn thanh thiếu niên. Trong nhóm thanh thiếu niên, nguyên nhân có thể do chấn thương hoặc dị tật bẩm sinh. Ở những người lớn tuổi đau thần kinh tọa, thoái hóa cột sống phổ biến hơn so với tình trạng thoái hóa khớp.
Chấn thương
Đau thần kinh tọa dễ bị tổn thương bởi các chấn thương, tai nạn ảnh hưởng đến mông, đùi, kheo.
Thai kỳ
Trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, sự thay đổi trọng lượng và các dây chằng bị giãn ra làm tác động lên thần kinh tọa gây ra đau thần kinh tọa.
Triệu chứng đau thần kinh tọa
- Đau dọc đường đi của dây thần kinh tọa, đau tại cột sống thắt lưng lan tới mặt ngoài đùi, mặt trước ngoài cẳng chân, mắt cá ngoài và tận ở các ngón chân. Tùy vị trí tổn thương mà biểu hiện trên lâm sàng có khác nhau: tổn thương rễ L4 đau đến khoeo chân, nếu tổn thương rễ L5 đau lan tới mu bàn chân tận hết ở ngón chân cái, tổn thương rễ L5 còn đau lan tới lòng bàn chân tận hết ở ngón út. Một số trường hợp không đau cột sống thắt lưng, chỉ đau dọc chân.
- Cơn đau thần kinh tọa lan tỏa từ cột sống dưới (thắt lưng) đến mông và xuống phía sau chân là dấu hiệu của bệnh đau thần kinh tọa. Bạn có thể cảm thấy sự khó chịu ở hầu hết mọi nơi dọc theo con đường thần kinh, nhưng nó đặc biệt có khả năng đi theo một con đường từ lưng thấp đến mông và mặt sau đùi và bắp chân của bạn.
- Cơn đau có thể rất khác nhau, từ đau nhẹ đến đau nhói, đau hoặc đau dữ dội. Đôi khi nó có thể cảm thấy như một cú giật hoặc điện giật. Nó có thể tồi tệ hơn khi bạn ho hoặc hắt hơi, và ngồi lâu có thể làm nặng thêm các triệu chứng. Thông thường chỉ có một bên cơ thể của bạn bị ảnh hưởng.
- Một số người cũng bị tê, ngứa ran hoặc yếu cơ ở chân hoặc bàn chân bị ảnh hưởng. Bạn có thể bị đau ở một phần của chân và tê ở một phần khác.
Tham khảo: Wikipedia
Để được thăm khám khi có các biểu hiện về đau thần kinh tọa tại phòng khám Pasteur, vui lòng liên hệ Tổng đài 0236 9999 868
Bác sĩ Nguyễn Thành Trung
