Lạc nội mạc tử cung không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Nhiều phụ nữ phải chịu đựng những cơn đau bụng kinh nhiều năm trời trước khi có thể tìm ra câu trả lời về nguyên nhân gây ra chúng: một tình trạng thường gặp và ít được chẩn đoán gọi là Lạc nội mạc tử cung. Cùng tìm hiểu chi tiết về tình trạng này!
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng xảy ra khi các mô tương tự như lớp niêm mạc lót bên trong tử cung (gọi là nội mạc tử cung) bắt đầu phát triển ở những vị trí khác bên trong cơ thể. Sự phát triển này thường xảy ra nhất ở bên trong khung chậu, ví dụ như ở buồng trứng, vòi tử cung, mặt ngoài tử cung hoặc bàng quang.
Trong chu kỳ kinh mỗi tháng, niêm mạc tử cung dày lên, bong ra cùng máu chảy ra ngoài âm đạo. Sự phát triển của các mô lạc nội mạc tử cung cũng đáp ứng với các hormone giống như niêm mạc tử cung. Nhưng thay vì ra máu âm đạo như kinh nguyệt, máu từ những mô phát triển từ vị trí khác trong cơ thể không có nơi nào để thoát ra. Nó tập trung xung quanh những cơ quan và các mô, gây kích ứng và viêm nhiễm, đôi khi tạo sẹo. Bên cạnh đau đớn, lạc nội mạc tử cung còn có thể gây ra những triệu chứng khác, chẳng hạn như các vấn đề về ruột và bàng quang, kinh nguyệt ra nhiều, khó chịu khi quan hệ tình dục, và vô sinh.
2. Việc chẩn đoán lạc nội mạc tử cung có thể mất nhiều thời gian
Trong một số trường hợp, chẩn đoán lạc nội mạc tử cung bị trì hoãn bởi các nữ thanh thiếu niên và phụ nữ trưởng thành cho rằng các triệu chứng của họ là một phần bình thường của chu kỳ kinh nguyệt. Những người tìm kiếm sự giúp đỡ đôi khi bị bác bỏ vì phản ứng thái quá với các triệu chứng bình thường của kinh nguyệt. Trong các trường hợp khác, bệnh có thể bị nhầm lẫn với các rối loạn khác, như bệnh viêm vùng chậu hoặc hội chứng ruột kích thích.
Một nghiên cứu của Tổ chức Nghiên cứu Lạc nội mạc tử cung Thế giới tìm ra rằng trong những phụ nữ từ 18 đến 45 tuổi, trung bình chậm trễ 7 năm kể từ khi có các triệu chứng đầu tiên đến thời điểm được chẩn đoán. Hầu hết các trường hợp được chẩn đoán khi phụ nữ bước qua tuổi 30 hoặc 40. Theo Tổ chức Lạc nội mạc tử cung Hoa Kỳ, vấn đề của chẩn đoán và điều trị chính xác còn tồi tệ hơn với một số nhóm thiểu số, bao gồm cả người da màu và người bản địa.
3. Giảm đau lạc nội mạc tử cung
Mặc chưa có phương pháp nào chữa khỏi bệnh lạc nội mạc tử cung, nhưng tin tốt là thuốc, phẫu thuật, và thay đổi lối sống có thể giúp bạn giảm bớt và kiểm soát bệnh.
Bác sĩ có thể đề nghị một hoặc nhiều phương pháp điều trị để giảm đau và các triệu chứng khác, bao gồm:
– Thuốc kháng viêm steroid (NSAID): Thuốc có thể kê đơn hoặc không cần kê đơn, bao gồm ibuprofen (Advil, Motrin) và naproxen (Aleve), đều được sử dụng để giảm đau.
– Liệu pháp hormone: Bởi vì lạc nội mạc tử cung được điều khiển bởi các hormone nên việc điều chỉnh nồng độ hormone trong cơ thể đôi khi có thể giúp giảm đau.Các thuốc nội tiết được kê đơn ở nhiều dạng khác nhau, từ thuốc viên uống, vòng âm đạo, hay dụng cụ tử cung đến thuốc tiêm và thuốc xịt mũi. Mục đích là biến đổi hoặc tạm ngưng chu kỳ rụng trứng hàng tháng vốn tạo ra nhiều nỗi đau và các triệu chứng khác gắn liền với lạc nội mạc tử cung.
– Châm cứu: Đây là một phương pháp điều trị thay thế thuốc, sử dụng những cây kim nhỏ châm vào những vị trí cụ thể trên cơ thể để giảm bớt cơn đau kéo dài.
– Các bài tập vật lý trị liệu sàn chậu: Bài tập này giải quyết những vấn đề về sàn chậu, một nhóm cơ hình chiếc bát bên trong khung chậu nâng đỡ bàng quang, ruột, trực tràng và tử cung. Đau vùng chậu đôi khi xảy ra khi các cơ vùng sàn chậu quá căng, gây kích ứng và đau cơ, được biết đến là đau cân cơ. Để điều trị cơn đau cân cơ, một nhà trị liệu vật lý được đào tạo đặc biệt sử dụng tay của mình để thực hiện các thao tác bên ngoài và bên trong của cơ sàn chậu. Thư giãn các cơ bị co rút có thể giúp giảm đau ở sàn chậu, giống như các cơ khác ở trên cơ thể.
– Liệu pháp nhận thức – hành vi: Một lựa chọn khác giúp kiểm soát cơn đau đó là liệu pháp nhận thức hành vi (CBT). Mặc dù có rất ít nghiên cứu xem xét ảnh hưởng của CBT trên các triệu chứng của lạc nội mạc tử cung, nó đã được sử dụng để kiểm soát thành công các tình trạng khác gây đau kéo dài. CBT dựa trên ý tưởng rằng những kiểu suy nghĩ lành mạnh hơn có thể giúp giảm đau và tàn tật, đồng thời giúp mọi người đối phó với cơn đau hiệu quả hơn.
– Kiểm soát stress: Việc trải qua đau đớn kéo dài có thể gây căng thẳng, điều này lại có thể làm tăng độ nhạy cảm với đau, tạo ra một vòng luẩn quẩn. Vì căng thẳng có thể làm cho cơn đau trở nên tồi tệ hơn, nên việc kiểm soát căng thẳng là một phần quan trọng trong việc kiểm soát lạc nội mạc tử cung.
– Cải thiện lối sống: Việc duy trì một chương trình tập thể dục thường xuyên, một thói quen ngủ nghỉ hợp lý và chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng có thể giúp bạn đối phó và kiểm soát căng thẳng liên quan đến lạc nội mạc tử cung tốt hơn.
– Phẫu thuật: Bác sĩ có thể sẽ đề nghị phẫu thuật để loại bỏ hoặc phá hủy sự phát triển của các mô bất thường, để giúp cải thiện chất lượng sống hoặc cơ hội mang thai của bạn. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc loại bỏ sự phát triển của mô bất thường và mô sẹo do lạc nội mạc tử cung ở mức độ nhẹ đến trung bình có thể làm tăng khả năng mang thai.
Cuối cùng, có thể mất thời gian để tìm ra sự kết hợp phù hợp giữa các phương pháp điều trị để giảm đau và kiểm soát bệnh lý này. Nhưng sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ và bệnh nhân sẽ giúp bạn có nhiều khả năng làm được điều đó hơn.
4. Phòng ngừa và kiểm soát lạc nội mạc tử cung
Duy trì lối sống lành mạnh: Chế độ ăn nhiều rau xanh, trái cây và omega-3 giúp giảm viêm.
Luyện tập thể dục đều đặn: Các bài tập nhẹ như yoga giúp giảm đau và kiểm soát căng thẳng.
Kiểm soát stress: Căng thẳng kéo dài có thể làm triệu chứng nặng hơn.
Lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý phổ biến nhưng thường bị chẩn đoán muộn. Việc nhận biết sớm và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp có thể giúp người bệnh kiểm soát cơn đau và cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu bạn gặp các triệu chứng nghi ngờ, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Đơn vị Sản phụ khoa – Phòng khám đa khoa Pasteur chuyên khám các bệnh lý phụ khoa với các dịch vụ đa dạng và đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao. Các chị em cần đặt lịch khám có thể liên hệ Tổng đài 0236 9999 868 để được hỗ trợ tư vấn và giải đáp.
Nguồn tham khảo: Harvard Medical School
Bác sĩ Nguyễn Thành Trung
