Khi cầm trên tay kết quả sinh thiết báo “ung thư”, hầu hết bệnh nhân và gia đình đều hoang mang: “Liệu có nhầm lẫn không? Có nên làm lại một lần nữa để chắc chắn?”

Đây là một câu hỏi thường gặp nhưng không dễ có câu trả lời đơn giản.

Mục lục

1. ĐỘ CHÍNH XÁC CỦA SINH THIẾT

• Sinh thiết lấy mẫu (tế bào học hoặc mô bệnh học) và quan sát dưới kinh hiển vi là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán ung thư.

• Tuy nhiên, độ chính xác còn phụ thuộc:

o Cách lấy mẫu (đủ mô, đúng vị trí tổn thương hay không).

o Trình độ đọc và phân tích tiêu bản của bác sĩ giải phẫu bệnh.

o Một số trường hợp cần làm thêm hóa mô miễn dịch hoặc xét nghiệm phân tử để khẳng định.

KHI SINH THIẾT KẾT QUẢ LÀ UNG THƯ: CÓ CẦN SINH THIẾT LẠI? Ảnh minh họa

2. KHI NÀO KẾT QUẢ “UNG THƯ” CÓ THỂ SAI?

• Lỗi khách quan: mẫu quá nhỏ, chỉ chứa mô viêm/hoại tử, bỏ sót phần ác tính.

• Lỗi chủ quan: sai sót khi đọc tiêu bản dưới kính hiển vi.

• Đặc thù bệnh lý: cùng một khối bướu có thể chứa mô lành, mô viêm, mô tiền ung thư xen lẫn mô ung thư → dẫn đến kết quả khác nhau giữa các lần sinh thiết.

3. KẾT HỢP KẾT QUẢ SINH THIẾT VỚI HÌNH ẢNH

• Nếu hình ảnh lâm sàng/nội soi/chẩn đoán hình ảnh nghi ngờ ung thư và sinh thiết cũng ra ung thư → có thể xác nhận chắc chắn.

• Nếu hình ảnh không nghi ngờ, nhưng sinh thiết lại ra ung thư → cần xem xét kỹ, hội chẩn lại mẫu, thậm chí cắt thêm block mô hoặc làm xét nghiệm bổ sung.

4. CÓ NÊN SINH THIẾT LẠI?

• Người bệnh thường muốn sinh thiết lại để “chắc ăn”, và điều này hoàn toàn dễ hiểu.

• Bác sĩ cần cân nhắc:

o Nếu mẫu mô đã đủ lớn, rõ ràng, có thể hội chẩn lại với chuyên gia giải phẫu bệnh khác.

o Nếu chưa rõ ràng, hoặc tổn thương có nhiều dạng mô khác nhau, mới tính đến sinh thiết lại.

• Trong nhiều trường hợp, hội chẩn tiêu bản và block mô sẽ cho câu trả lời an toàn và khoa học hơn so với sinh thiết lại.

Khi sinh thiết kết quả là ung thư: có cần sinh thiết lại?

5. LƯU Ý THỰC HÀNH

• Không phải lúc nào cũng có thể sinh thiết lại (ví dụ đã lấy trọn mẫu, hoặc bệnh nhân không đủ sức khỏe cho thủ thuật/mổ lại).

• Nếu sinh thiết lần 1 “ung thư”, lần 2 “lành tính”, thì việc quyết định sẽ dựa vào toàn bộ bối cảnh lâm sàng, hình ảnh, hội chẩn, chứ không chỉ riêng một kết quả.