Phản vệ khiến hệ miễn dịch giải phóng một lượng lớn chất trung gian hóa học, có thể khiến bạn bị sốc – huyết áp giảm đột ngột và đường thở bị thu hẹp, cản trở hô hấp. Các dấu hiệu và triệu chứng bao gồm mạch nhanh, yếu; phát ban da; và buồn nôn và nôn. Các tác nhân phổ biến bao gồm một số loại thực phẩm, một số loại thuốc, nọc độc côn trùng và mủ cao su (latex).

Phản vệ cần tiêm epinephrine, theo dõi và đưa đến phòng cấp cứu. Nếu không có epinephrine, bạn cần đến phòng cấp cứu ngay lập tức. Nếu phản vệ không được điều trị ngay lập tức, nó có thể gây tử vong.

Triệu chứng của phản vệ bao gồm phát ban và ngứa, da nhợt nhạt hoặc đỏ bừng. Huyết áp có thể thấp, khó thở và mạch có thể yếu và nhanh. Bạn có thể buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, cảm thấy chóng mặt và ngất xỉu.

Các triệu chứng thường xảy ra vài phút sau khi bạn tiếp xúc với thứ mà bạn bị dị ứng, nhưng chúng có thể xảy ra trong nửa giờ hoặc lâu hơn.Trong một số ít trường hợp, phản vệ có thể bị trì hoãn trong nhiều giờ. Các dấu hiệu và triệu chứng bao gồm:

Phản ứng trên da, bao gồm phát ban, ngứa và da đỏ bừng hoặc nhợt nhạt

Hạ huyết áp

Co thắt đường thở và sưng lưỡi hoặc cổ họng, có thể gây thở khò khè và khó thở

Mạch nhanh và yếu

Buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy

Chóng mặt hoặc ngất xỉu.

Phản vệ là do phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Nó xảy ra khi hệ miễn dịch nhầm lẫn một loại thực phẩm hoặc chất nào đó có hại. Đáp lại, hệ thống miễn dịch giải phóng một loạt các chất hóa học trung gian để chống lại nó.

Những chất hóa học trung gian này là nguyên nhân gây ra các triệu chứng của phản ứng dị ứng. Các triệu chứng dị ứng thường không đe dọa đến tính mạng nhưng phản ứng nghiêm trọng có thể dẫn đến sốc phản vệ.

Hệ thống miễn dịch tạo ra các kháng thể bảo vệ chống lại các chất lạ. Điều này tốt khi một chất lạ có hại, chẳng hạn như một số vi khuẩn hoặc virus. Nhưng hệ thống miễn dịch của một số người phản ứng thái quá với những chất thường không gây ra phản ứng dị ứng.

Các triệu chứng dị ứng thường không đe dọa đến tính mạng, nhưng phản ứng dị ứng nghiêm trọng có thể dẫn đến phản vệ. Ngay cả khi bạn hoặc con bạn chỉ bị phản ứng phản vệ nhẹ trước đây thì vẫn có nguy cơ bị phản vệ nghiêm trọng hơn sau lần tiếp xúc khác với chất gây dị ứng.

Các tác nhân gây phản vệ phổ biến nhất ở trẻ em là một số loại thực phẩm, chẳng hạn như đậu phộng và các loại hạt cây, cá, động vật có vỏ, lúa mì, đậu nành, vừng và sữa. Ngoài dị ứng với đậu phộng, các loại hạt, cá, vừng và động vật có vỏ, các tác nhân gây phản vệ ở người lớn bao gồm:

Một số loại thuốc, bao gồm thuốc kháng sinh, aspirin và các thuốc giảm đau khác có sẵn mà không cần đơn thuốc và thuốc cản quang tiêm tĩnh mạch (IV) được sử dụng trong một số xét nghiệm hình ảnh

Vết đốt của ong, ong vàng, ong vò vẽ, ong bắp cày và kiến ​​lửa

Mũ cao su

Mặc dù không phổ biến nhưng một số người bị phản vệ khi tập thể dục nhịp điệu, chạy bộ, đi bộ. Ăn một số loại thực phẩm trước khi tập thể dục hoặc tập thể dục khi thời tiết nóng, lạnh hoặc ẩm ướt cũng có liên quan đến phản vệ ở một số người.

Nếu bạn không biết điều gì gây ra tình trạng dị ứng, một số xét nghiệm nhất định có thể giúp xác định chất gây dị ứng. Trong một số trường hợp, nguyên nhân gây phản vệ không được xác định (phản vệ vô căn – idiopathic anaphylaxis).

Bạn có thể có nhiều nguy cơ bị phản vệ hơn nếu bạn đã từng bị phản ứng này trước đây hoặc nếu bạn bị dị ứng hoặc hen suyễn. Các tình trạng như bệnh tim hoặc sự tích tụ tế bào bạch cầu cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Không có nhiều yếu tố nguy cơ được biết đến gây phản vệ, nhưng một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bao gồm:

Tiền sử phản vệ trước đó: Nếu bạn đã từng bị phản vệ, nguy cơ bị phản ứng nghiêm trọng này sẽ tăng lên. Các phản ứng trong tương lai có thể nghiêm trọng hơn phản ứng đầu tiên.

Dị ứng hoặc hen suyễn: Những người mắc một trong hai tình trạng này có nguy cơ bị phản vệ cao hơn.

Một số tình trạng khác: Chúng bao gồm bệnh tim mạch và bệnh tế bào mast (mastocytosis).

Cách tốt nhất để ngăn ngừa phản vệ là tránh xa các chất gây ra phản ứng nghiêm trọng này. Bạn cũng nên:

Đeo vòng cổ hoặc vòng tay cảnh báo y tế để cho biết bạn bị dị ứng với các loại thuốc cụ thể hoặc các chất khác.

Luôn có sẵn một bộ dụng cụ khẩn cấp với các loại thuốc được kê đơn. Bác sĩ sẽ tư vấn và hướng dẫn sử cho bạn cách sử dụng chúng. Nếu bạn có dụng cụ tiêm tự động epinephrine, hãy kiểm tra ngày hết hạn và nhớ mua lại đơn thuốc trước khi hết hạn.

Nếu bạn bị dị ứng với côn trùng đốt, hãy thận trọng khi ở gần chúng. Mặc áo sơ mi dài tay và quần; không đi chân trần trên cỏ; không mặc đồ sáng màu; không xức nước hoa; và đừng uống soda đã mở nắp ở ngoài trời. Giữ bình tĩnh khi ở gần côn trùng đốt. Di chuyển từ từ và không đập vào côn trùng.

Khi đi ăn ngoài, hãy tìm hiểu xem món ăn đó có những thành phần gì. Ngay cả một lượng nhỏ thực phẩm mà bạn bị dị ứng cũng có thể gây ra phản ứng nghiêm trọng.

Nguồn: Mayo Clinic