Viêm gan B là gì?
Viêm gan B (HBV) là một bệnh về gan do virus gây ra. Hầu hết các trường hợp nhiễm virus đều khỏi trong vòng một đến hai tháng mà không cần điều trị. Khi nhiễm virus kéo dài hơn sáu tháng, nó có thể tiến triển thành viêm gan B mạn tính, có thể dẫn đến viêm gan mạn, xơ gan (sẹo gan), ung thư gan và/hoặc suy gan.
Virus lây lan qua tiếp xúc với chất dịch cơ thể của người bị nhiễm bệnh, chẳng hạn như máu, tinh dịch, dịch âm đạo và nước bọt. Không giống như virus viêm gan A, virus không lây lan qua thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm. Virus có thể lây truyền qua quan hệ tình dục hoặc dùng chung kim tiêm/vô tình bị kim đâm, nhưng trẻ mắc bệnh viêm gan B có nhiều khả năng lây nhiễm qua:
- Sinh ra từ người mẹ mắc viêm gan B (Điều rất quan trọng là tất cả phụ nữ mang thai phải xét nghiệm máu tìm virus sớm trong thai kỳ vì người phụ nữ nhiễm viêm gan B có thể truyền virus sang con trong khi sinh.)
- Sống cùng nhà với người bị nhiễm viêm gan B và dùng chung các vật dụng như bàn chải đánh răng hoặc dao cạo râu.
- Được truyền máu hoặc các sản phẩm máu nhiều lần, như người mắc bệnh máu khó đông (nguy cơ giảm đáng kể khi sàng lọc máu cẩn thận)
- Bị cắn đến rách da bởi người có nước bọt chứa virus
- Bệnh nhân đang chạy thận nhân tạo
Triệu chứng viêm gan B ở trẻ sơ sinh và trẻ em
Virus viêm gan B chủ yếu ảnh hưởng đến gan và xâm nhập vào tế bào gan (gọi là hepatocytes) khi vào cơ thể. Sự sinh sản của virus gây ra cái chết của các tế bào này. Sự chết đột ngột của một số lượng lớn tế bào gan có thể gây tổn thương gan, thậm chí là suy gan.
Ở hầu hết trẻ em bị viêm gan B, điều này không xảy ra. Thay vào đó, virus nhân lên chậm và tồn tại trong cơ thể, gây tổn thương gan chậm nhưng tiến triển. Trạng thái này được gọi là trạng thái mang mầm bệnh mạn tính; mặc dù người đó bị viêm gan B trong gan và máu nhưng không có dấu hiệu bệnh tật. Người mang mầm bệnh mạn tính vẫn có thể truyền bệnh cho người khác, ngay cả khi người đó không có triệu chứng. Hầu hết trẻ em bị nhiễm trùng khi sinh hoặc ngay sau đó đều trở thành người mang mầm bệnh mạn tính. Ngược lại, những người trưởng thành bị nhiễm trùng sẽ bị bệnh cấp tính, sau đó là loại bỏ virus.
Các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng 25 đến 180 ngày sau khi tiếp xúc với HBV. Các triệu chứng phổ biến nhất là:
- Vàng da và mắt
- Mệt mỏi kéo dài hàng tuần hoặc thậm chí hàng tháng
- Đau bụng ở vùng gan (vùng hạ sườn phải)
- Chán ăn
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Đau khớp
- Sốt nhẹ
- Nước tiểu đậm màu và phân bạc màu
- Ngứa
- Phát ban
Chẩn đoán viêm gan B
Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng và tiền sử bệnh của con bạn, đồng thời thực hiện khám sức khỏe. Viêm gan B được chẩn đoán bằng xét nghiệm máu, cũng được sử dụng để theo dõi tác động của nó lên gan. Đối với các trường hợp mạn tính, có thể cần phải sinh thiết gan. Sinh thiết là việc lấy một mẫu mô gan để làm xét nghiệm.
Điều trị viêm gan B
Các triệu chứng viêm gan B thường có thể được điều trị bằng thuốc. Những bệnh nhân có trường hợp không biến chứng có thể hồi phục hoàn toàn. Bệnh nhân viêm gan mạn tính được điều trị bằng thuốc để làm giảm hoạt động của virus và ngăn ngừa suy gan. Các loại thuốc bao gồm:
- Thuốc tiêm Interferon alfa-2b (Intron A)
- Thuốc uống Lamivudine (Epivir-HBV)
Bệnh nhân viêm gan mạn tính nên tránh bất cứ thứ gì có thể làm tổn thương gan thêm, chẳng hạn như rượu, một số loại thuốc, thực phẩm bổ sung và thảo mộc (cần thảo luận những chất này với bác sĩ)
Trong một số trường hợp hiếm gặp khi tổn thương gan do viêm gan B đe dọa đến tính mạng, có thể cần phải ghép gan.
Phòng ngừa và tiêm chủng viêm gan B
Điều quan trọng là trẻ em phải được chủng ngừa viêm gan B. Điều này bao gồm 3 mũi tiêm trong khoảng thời gian 6 tháng. Sự bảo vệ sẽ không hoàn chỉnh nếu 3 có cả ba mũi tiêm. Nếu bạn đang mang thai, hãy xét nghiệm máu để kiểm tra có nhiễm virus hay không.
Nếu được chẩn đoán là dương tính, bạn nên chắc chắn rằng con bạn sẽ được tiêm mũi HBIG và liều vaccine viêm gan đầu tiên trong vòng 12 giờ sau khi sinh. Con bạn nên tiêm liều vaccine viêm gan B thứ hai khi được 1 đến 2 tháng tuổi và liều thứ ba khi được 6 tháng tuổi. Con của bạn cũng nên được xét nghiệm máu khi được 9 đến 15 tháng tuổi để chắc chắn rằng bé được bảo vệ.
Tham khảo: Children’s hospital of pittsburgh
>> Để được thăm khám khi có các biểu hiện về viêm gan B tại khoa Nhi khoa phòng khám Pasteur, vui lòng liên hệ Tổng đài 0236 9999 868
Bác sĩ Nguyễn Thành Trung
