Ung thư gan là một trong những loại ung thư gây tử vong cao, đặc biệt phổ biến tại các quốc gia có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B và C cao. Tầm soát ung thư gan giúp phát hiện sớm các tổn thương gan có thể chuyển thành ung thư, từ đó gia tăng cơ hội điều trị thành công. Những người có nguy cơ cao, như người nhiễm viêm gan mãn tính, bệnh gan xơ và xơ gan, là các nhóm đối tượng cần tầm soát định kỳ. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây được Ts.Bs Lê Thị Huỳnh Trang – Chuyên khoa Ung thư, Phòng khám đa khoa Pasteur chia sẻ
1. Đối tượng có nguy cơ cao cần tầm soát ung thư gan
Theo khuyến cáo từ NCI và NCCN, các đối tượng sau có nguy cơ cao mắc ung thư gan và nên tham gia tầm soát định kỳ:
- Người nhiễm virus viêm gan B hoặc C mãn tính.
- Người có tiền sử bệnh xơ gan do nhiều nguyên nhân, bao gồm nghiện rượu và các bệnh gan di truyền.
- Người có tiền sử gia đình có người mắc ung thư gan.
- Người có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao và bệnh lý liên quan đến gan nhiễm mỡ không do rượu.
2. Các phương pháp tầm soát phổ biến
Hiện nay, phương pháp tầm soát ung thư gan chủ yếu bao gồm siêu âm và xét nghiệm máu đo nồng độ alpha-fetoprotein (AFP).
- Siêu âm gan: Là một phương pháp không xâm lấn và thường được sử dụng để kiểm tra hình ảnh gan. Qua siêu âm, bác sĩ có thể phát hiện những tổn thương bất thường, như khối u nhỏ.
- Xét nghiệm AFP: Alpha-fetoprotein là một loại protein mà gan sản xuất. Mức AFP tăng có thể là dấu hiệu của ung thư gan, mặc dù AFP không phải là chỉ số chính xác 100%.
3. Tần suất tầm soát
Khuyến cáo của NCCN và NCI cho biết những người có nguy cơ cao nên thực hiện siêu âm và xét nghiệm AFP mỗi 6 tháng để đạt hiệu quả tầm soát tốt nhất. Điều này đặc biệt quan trọng ở nhóm người có xơ gan, vì nguy cơ mắc ung thư gan của họ cao hơn nhiều so với người không mắc bệnh này.
4. Lợi ích và hạn chế của tầm soát ung thư gan
4.1. Lợi ích
- Phát hiện sớm: Tầm soát giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu, khi khối u còn nhỏ và chưa lan rộng. Khi được phát hiện sớm, cơ hội điều trị thành công cao hơn.
- Tăng tỷ lệ sống sót: Phát hiện sớm ung thư gan giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và tăng khả năng sống sót.
4.2.Hạn chế
- Kết quả giả dương và giả âm: Xét nghiệm AFP có thể cho kết quả giả dương (phát hiện ung thư khi không có) hoặc giả âm (không phát hiện khi có ung thư), dẫn đến lo lắng không cần thiết hoặc bỏ sót bệnh.
- Chi phí và khả năng tiếp cận: Chi phí tầm soát có thể cao, đặc biệt với các đối tượng không có bảo hiểm y tế hoặc những nơi không có trang thiết bị và nhân sự có chuyên môn.
5. Các bước tiến mới trong tầm soát ung thư gan
Nghiên cứu hiện tại đang tập trung vào các phương pháp mới nhằm cải thiện hiệu quả tầm soát ung thư gan, bao gồm các công nghệ hình ảnh tiên tiến và xét nghiệm sinh học. Những cải tiến này có thể cung cấp độ chính xác cao hơn, từ đó giảm nguy cơ kết quả giả.
Tầm soát ung thư gan đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm và điều trị hiệu quả cho những người có nguy cơ cao. Thông qua các phương pháp như siêu âm và xét nghiệm AFP, việc tầm soát định kỳ có thể giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu, từ đó cải thiện tỷ lệ sống sót. Các tổ chức như NCI và NCCN khuyến nghị rằng những người có nguy cơ cao nên thực hiện tầm soát mỗi 6 tháng.
Đơn vị Tiêu hóa Gan Mật tại Phòng khám đa khoa Pasteur chuyên về tầm soát, chẩn đoán và điều trị các bệnh của bộ máy tiêu hóa bao gồm tuyến tụy, gan, mật, thực quản, dạ dày, ruột non, đại tràng và trực tràng. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm từ các chuyên khoa nội tiêu hoá gan mật, ngoại tiêu hoá gan mật và ung bướu, Pasteur đảm bảo quy trình phối hợp chẩn đoán và điều trị toàn diện, hiệu quả cho người bệnh.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về các khuyến cáo và hướng dẫn mới nhất từ NCI tại cancer.gov và NCCN tại nccn.org.