Bệnh và chữa bệnh người lớn, Y Học Thường Thức - Triệu Chứng Bệnh Lý

BỆNH VÚ LÀNH TÍNH

Đã đăng trên bởi Admin

Khi phát hiện một khối u trong vú sẽ làm bạn lo sợ bị ung thư nhưng may mắn là hầu hết các khối u này không phải ung thư và biến mất mà không cần điều trị. Lợi dụng đặc điểm bệnh học này, các thuốc không thay thế thuốc chữa bệnh “phát huy tác dụng”. Một số loại bệnh vú lành tính làm tăng nguy cơ ung thư vú, tức hiện tại khối u này không phải ung thư nhưng về lâu dài có thể chuyển thành ung thư

Mặc dù hầu hết các bệnh vú hay khối u vú đều không phải ung thư nhưng cách tốt nhất để biết chắc chắn là liên hệ với bác sĩ hay nhân viên y tế. Bạn cũng nên làm quen với hình dáng và cảm giác của bộ ngực để có thể nhận thấy những thay đổi tốt hơn qua cách TỰ KHÁM VÚ

Sau khi đọc xong các phần dưới đây các bạn cần biết:

  • Loại nào tăng nguy cơ ung thư
  • Loại nào có thể tự biến mất
  • Loại nào hay khi nào cần điều trị
  • Không có thuốc tiêu u tiêu nang tiêu xơ

I. CÁC LOẠI BỆNH VÚ LÀNH TÍNH THƯỜNG GẶP LÀ NHỮNG LOẠI NÀO?

Bệnh vú lành tính

Có nhiều loại bệnh vú lành tính khác nhau, sau đây là các loại thường gặp:

  1. U NANG VÚ (NANG VÚ, NANG NƯỚC):

Có tới 25% khối u vú là u nang chứa đầy chất lỏng. U nang vú có thể mềm và có nốt nhưng không làm bạn dễ bị ung thư hơn, tức không làm tăng nguy cơ ung thư.

U NANG THƯỜNG BIẾN MẤT MÀ KHÔNG CẦN ĐIỀU TRỊ. Nếu đau nhiều thì điều trị bằng thuốc giảm đau hoặc rút dịch, nếu không giảm bằng 2 biện pháp này mới có chỉ định mổ. Không có thuốc nào làm tiêu nang cả, khi dùng thuốc nào đó gọi là tiêu nang mà nang mất là do nang tự mất và thuốc này hưởng lợi sự tự tiêu của nang.

  1. U XƠ TUYẾN (BƯỚU SỢI TUYẾN, U SỢI TUYẾN):

Đây là những loại u đặc, không chứa dịch, không phải ung thư, phổ biến nhất thấy ở những người nữ từ 15 đến 35 tuổi. U xơ tuyến không làm tăng nguy cơ ung thư và THƯỜNG TỰ BIẾN MẤT.

  1. THAY ĐỔI XƠ NANG (THAY ĐỔI SỢI BỌC, U XƠ NANG):

Nồng độ hormone hay nội tiết tố nữ dao động có thể làm cho vú có cảm giác có nốt, đặc và mềm, đặc biệt là ngay trước kỳ kinh nguyệt. Những người nữ 30 đến 50 tuổi có nhiều khả năng gặp phải những thay đổi về u xơ nang ở vú và SẼ BIẾN MẤT MÀ KHÔNG CẦN ĐIỀU TRỊ.

  1. TĂNG SẢN

Tình trạng này xảy ra do phát triển quá mức của các tế bào lót ống dẫn sữa hoặc lót thùy tuyến sữa.

Một tình trạng gọi là TĂNG SẢN THÔNG THƯỜNG HAY ĐIỂN HÌNH làm tăng nhẹ nguy cơ ung thư vú nhưng KHÔNG CẦN MỔ.

Nếu bị loại TĂNG SẢN KHÔNG ĐIỂN HÌNH, đây vẫn là tổn thương lành tính nhưng bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ mô vú chứa loại tổn thương này vì tình trạng này có thể khiến bạn dễ bị ung thư vú hơn, nên được xếp là TỔN THƯƠNG TIỀN UNG THƯ.

  1. U NHÚ NỘI ỐNG

Những khối u nhỏ, giống như mụn cóc hình thành bên trong ống dẫn sữa gần núm vú. U nhú nội ống có thể gây tiết dịch núm vú. Tình trạng này thường ảnh hưởng nhất đến những người từ 30 đến 50 tuổi. NGUY CƠ MẮC BỆNH UNG THƯ SẼ TĂNG LÊN NẾU CÓ 5 U NHÚ TRỞ LÊN CÙNG MỘT LÚC. Phẫu thuật có thể loại bỏ những khối u này và giảm nguy cơ ung thư.

  1. GIÃN ỐNG DẪN SỮA

Những người đến tuổi mãn kinh dễ bị giãn ống dẫn sữa. Tình trạng này có ống dẫn sữa bị sưng lên, dày lên và đôi khi bị tắc nghẽn. Núm vú của bạn có thể quay vào trong hay thụt hoặc tiết dịch. Còn được gọi là viêm vú quanh ống dẫn, tình trạng này không làm tăng nguy cơ ung thư. Có thể cần dùng thuốc kháng sinh nếu nhiễm trùng do vi khuẩn gây viêm và tắc nghẽn. Nếu không, không cần điều trị.

  1. HOẠI TỬ MỠ DO CHẤN THƯƠNG: Những khối u vú này hình thành khi mô sẹo thay thế mô vú bị tổn thương do chấn thương, do phẫu thuật hoặc do xạ trị. Hoại tử mỡ không làm tăng nguy cơ ung thư và không cần điều trị.
  2. BỆNH TUYẾN TUYẾN VÚ: Khi các tiểu thùy (bộ phận sản xuất sữa của vú) trong vú của bạn phát triển lớn hơn và chứa nhiều tuyến hơn bình thường, tức tăng kích thước và số lượng tuyến sữa.
  3. VIÊM VÚ CẤP – ÁP XE

Viêm vú cấp thường xảy ra trong 3 tháng đầu sau sinh do cho con bú. Còn được gọi là viêm vú hậu sản hoặc cho con bú, rối loạn này là viêm mô tế bào của mô liên kết giữa các tiểu thùy trong tuyến vú, có thể dẫn đến hình thành áp xe và nhiễm trùng huyết.

Nó được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng lâm sàng và dấu hiệu cho thấy tình trạng viêm. Các yếu tố nguy cơ được chia thành hai loại chung: (1) kỹ thuật cho con bú không đúng cách, dẫn đến ứ sữa và nứt hoặc nứt núm vú, có thể tạo điều kiện cho vi sinh vật xâm nhập qua da; và (2) căng thẳng và thiếu ngủ, cả hai đều làm giảm tình trạng miễn dịch của người mẹ và ức chế dòng sữa, do đó gây ra tình trạng căng sữa.

Bởi vì thời gian kéo dài của các triệu chứng trước khi bắt đầu điều trị được coi là yếu tố nguy cơ độc lập duy nhất đối với sự phát triển của áp xe, nên chẩn đoán sớm và điều trị sớm viêm vú có giá trị. Tuy nhiên, có rất ít sự đồng thuận về loại hoặc thời gian điều trị bằng kháng sinh và khi nào bắt đầu dùng kháng sinh.

Bởi vì viêm vú tiết sữa là một quá trình viêm mô tế bào dưới da, việc phát hiện mầm bệnh trong sữa mẹ có thể không phải lúc nào cũng thực hiện được, vì vậy việc làm trống bầu vú bằng cách cho con bú thường xuyên hoặc hút sữa bằng tay và bắt đầu điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm dường như là cách tiếp cận thích hợp nhất.

Khi xảy ra áp xe liên quan đến viêm vú hậu sản, thường nên rạch và dẫn lưu; tuy nhiên, những bệnh nhân thích hợp được đánh giá bằng siêu âm cũng có thể được điều trị bằng chọc hút kim mà không cần phẫu thuật, và kháng sinh với thẩm mỹ tuyệt vời.

II. TRIỆU CHỨNG VÀ NGUYÊN NHÂN BỆNH VÚ LÀNH TÍNH

Các triệu chứng của bệnh vú lành tính là gì?

Có thể nhận thấy những thay đổi ở vú hoặc khối u khi tự khám vú, tắm hoặc mặc quần áo. Đôi khi, bác sĩ phát hiện những thay đổi này khi khám vú lâm sàng hoặc nhũ ảnh (chụp X quang tuyến vú). Ngoài khối u vú, các dấu hiệu khác của bệnh vú lành tính bao gồm:

  • Đau vú
  • Tiết dịch núm vú
  • Thay đổi kích thước, hình dạng hoặc đường viền vú.
  • Núm vú bị lõm, nhăn nheo hoặc có vảy.
  • Vú lõm xuống, nhăn nheo hoặc có vảy.

III. NGUYÊN NHÂN GÂY RA BỆNH VÚ LÀNH TÍNH LÀ GÌ?

Nguyên nhân phổ biến của khối u vú không phải ung thư bao gồm:

  • Thay đổi mô vú như thay đổi sợi bọc do thay nội tiết tố nữ
  • Nhiễm trùng vú (viêm vú).
  • Mô sẹo từ chấn thương vú.
  • Sự dao động nội tiết tố, đặc biệt là trong thời kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc mãn kinh.
  • Sử dụng thuốc, chẳng hạn như thuốc tránh thai nội tiết tố và liệu pháp thay thế hormone.
  • Tiêu thụ quá nhiều caffeine.

* Các yếu tố nguy cơ của bệnh vú lành tính là gì?

Bệnh vú lành tính có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai. Nguy cơ mắc bệnh vú lành tính tăng lên nếu bạn:

  • Có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú hoặc bệnh vú lành tính.
  • Sử dụng liệu pháp thay thế hormone.
  • Có sự mất cân bằng nội tiết tố.

IV. CÁC BIẾN CHỨNG CỦA TÌNH TRẠNG NÀY LÀ GÌ?

Một số loại bệnh vú lành tính, chẳng hạn như tăng sản không điển hình, khiến bạn dễ bị ung thư vú hơn. Đôi khi, các khối u vú lành tính gây đau hoặc trở nên to hơn. Bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để loại bỏ các khối u lớn hoặc gây đau. Thật không may, một số khối u xơ tuyến (bướu sợi tuyến) sẽ tái phát sau phẫu thuật.

V. CHẨN ĐOÁN VÀ XÉT NGHIỆM BỆNH VÚ LÀNH TÍNH

Bệnh vú lành tính được chẩn đoán như thế nào?

Nếu bạn cảm thấy có khối u hoặc nhận thấy có những thay đổi ở vú, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. bác sĩ có thể yêu cầu một hoặc nhiều xét nghiệm sau:

Hình ảnh chẩn đoán bao gồm nhũ ảnh (chụp X quang tuyến vú), siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) để phân loại nguy cơ ác tính BIRADS.

Khi có chỉ định, các sinh thiết được lựa chọn bao gồm sinh thiết vú bằng kim lõi dưới hướng dẫn của hình ảnh, sinh thiết chọc hút bằng kim nhỏ hoặc mổ sinh thiết để kiểm tra tế bào ung thư có không.

BỆNH VÚ LÀNH TÍNH Ảnh minh họa

VI. XỬ TRÍ VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH VÚ LÀNH TÍNH

* Bệnh vú lành tính được xử trí hoặc điều trị như thế nào?

Hầu hết các loại bệnh vú lành tính đều không cần điều trị. Bác sĩ có thể đề nghị điều trị nếu bị tăng sản không điển hình hoặc một loại bệnh vú lành tính khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú trong tương lai. Điều này có thể bao gồm phẫu thuật cắt bỏ hoặc dùng một số loại thuốc để giảm nguy cơ. Nếu bạn cảm thấy đau, khó chịu hoặc tăng nguy cơ ung thư, những phương pháp điều trị này có thể giúp:

  • Chọc hút bằng kim nhỏ để dẫn lưu các u nang chứa đầy dịch.
  • Phẫu thuật để loại bỏ khối u
  • Thuốc kháng sinh đường uống điều trị các bệnh nhiễm trùng như viêm vú.

Nên nhớ, không có thuốc tiêu u tiêu nang hay tiêu xơ nghe các bạn

* Có thể mắc bệnh vú lành tính nhiều lần không?

Đúng. Các khối u vú lành tính khá phổ biến và có thể xảy ra nhiều lần trong suốt cuộc đời của người phụ nữ. Vú của bạn có thể cảm thấy có nốt hoặc đau khi nồng độ hormone thay đổi do kinh nguyệt hoặc mãn kinh. Bạn nên liên hệ với y tế bất cứ khi nào cảm thấy có khối u hoặc nhận thấy có sự thay đổi ở vú.

* Mang thai ảnh hưởng thế nào đến bệnh vú lành tính?

Sự thay đổi nồng độ hormone khi mang thai có thể gây ra các khối u ở vú, đau và tiết dịch núm vú. Bạn cũng có nhiều khả năng gặp phải những thay đổi lành tính ở vú hoặc bị nhiễm trùng vú gọi là viêm vú khi cho con bú. Những thay đổi ở vú khi mang thai hoặc cho con bú hiếm khi gây ung thư. Tuy nhiên, nên liên hệ với y tế khi bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi nào ở vú.

*Khối u vú lành tính có cần phải cắt bỏ không?

Thỉnh thoảng. Nó phụ thuộc vào kết quả của bất kỳ xét nghiệm chẩn đoán nào, nguy cơ mắc bệnh ung thư của bạn và liệu khối u có đau hay lớn không. Bác sĩ có thể bàn bạc và thảo luận với bạn về việc loại bỏ khối u lành tính, bàn về lý do mổ dựa trên ích lợi – nguy cơ – chi phí.

VII. PHÒNG NGỪA BỆNH VÚ LÀNH TÍNH

* Làm thế nào tôi có thể ngăn ngừa bệnh vú lành tính?

Có thể không ngăn ngừa được bệnh vú lành tính, nhưng có thể thực hiện các bước để giảm nguy cơ.

Những bước có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh vú lành tính:

  • Giảm lượng caffeine (ví dụ như cà phê, trà, soda hoặc sô cô la).
  • Mặc áo ngực vừa vặn và tránh áo lót có gọng.
  • Không hút thuốc hoặc bỏ hút thuốc.
  • Tránh uống đồ uống có chứa cồn.

*Các biện pháp sau đây này có thể làm giảm nguy cơ ung thư và giúp phát hiện bệnh sớm khi bệnh có khả năng điều trị tốt nhất:

  • Chụp X-quang tuyến vú (nhũ ảnh) thường xuyên theo lịch trình
  • Thực hiện tự khám vú để làm quen với hình dáng và cảm giác của bộ ngực.
  • Duy trì cân nặng khỏe mạnh.
  • Luyện tập thể dục đều đặn.
  • Ăn một chế độ ăn uống bổ dưỡng.
  • Uống đồ uống có cồn ở mức độ vừa phải hoặc không.
  • Bỏ hút thuốc lá hoặc sử dụng các sản phẩm thuốc lá khác.
  • Xem xét lại việc sử dụng liệu pháp thay thế hormone.
  • Chuyển sang lựa chọn ngừa thai không nội tiết tố.

TÓM LẠI

  • Thật khó để không hoảng sợ khi phát hiện ra một khối u ở vú.
  • May mắn thay, hầu hết các khối u không phải là ung thư.
  • Bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm thích hợp để xác định nguyên nhân gây ra bệnh vú lành tính.
  • Hầu hết mọi người không cần điều trị vì các khối u sẽ tự biến mất.
  • Nếu bạn có một tình trạng lành tính làm tăng nguy cơ phát triển ung thư vú sau này, bác sĩ sẽ đề nghị các biện pháp phòng ngừa và tầm soát.

BS CKII Nguyễn Hữu Hòa – Chuyên gia Ung bướu, Cố vấn Chuyên môn Phòng khám đa khoa Pasteur

Tham khảo:

  1. https://my.clevelandclinic.org/…/6270-benign-breast…
  2. Benign Breast Diseases: Classification, Diagnosis, and Management 2006. Merih Guray, Aysegul A. Sahin, University of Texas M. D. Anderson Cancer Center, Houston, Texas, USA