Tăng mỡ máu, hay còn gọi là rối loạn lipid máu, là một tình trạng mà các chỉ số mỡ trong máu như cholesterol và triglyceride cao hơn mức bình thường. Đây là một yếu tố nguy cơ chính gây ra các bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Tuy nhiên, không phải ai có mỡ máu cao cũng cần phải điều trị thuốc ngay, và không phải người có mỡ máu thấp thì không cần điều trị thuốc.
Bài viết Phòng khám đa khoa Pasteur chia sẻ dưới đây là những kiến thức cập nhật và quan trọng giúp bệnh nhân hiểu rõ hơn khi nào cần điều trị tăng mỡ máu.
1. Cholesterol Toàn Phần (Total Cholesterol)
- Chỉ số bình thường: Dưới 200 mg/dL.
- Ý nghĩa: Cholesterol toàn phần bao gồm cả cholesterol “tốt” (HDL) và cholesterol “xấu” (LDL). Mức cholesterol toàn phần cao có thể là dấu hiệu của nguy cơ tim mạch, nhưng cần phải phân tích chi tiết các thành phần để đánh giá nguy cơ thực sự.
2. LDL Cholesterol (“Cholesterol Xấu”)
- Chỉ số bình thường: Dưới 100 mg/dL là lý tưởng, đặc biệt cho những người có nguy cơ cao về bệnh tim mạch.
- Ý nghĩa: LDL cao là yếu tố nguy cơ chính gây xơ vữa động mạch, có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
3. HDL Cholesterol (“Cholesterol Tốt”)
- Chỉ số bình thường: Trên 40 mg/dL ở nam giới và trên 50 mg/dL ở nữ giới.
- Ý nghĩa: HDL giúp loại bỏ cholesterol dư thừa khỏi động mạch và mang về gan để xử lý. Mức HDL cao là có lợi và giúp bảo vệ khỏi bệnh tim mạch.
4. Triglyceride
- Chỉ số bình thường: Dưới 150 mg/dL.
- Ý nghĩa: Triglyceride cao có thể tăng nguy cơ bệnh tim mạch, đặc biệt khi kết hợp với LDL cao hoặc HDL thấp.
II. Khi Nào Cần Điều Trị Tăng Mỡ Máu ?
1. Đánh Giá Nguy Cơ Tim Mạch Toàn Diện
- Không chỉ dựa vào con số: Việc quyết định điều trị mỡ máu không chỉ dựa trên một con số đơn lẻ, mà cần phải xem xét nguy cơ tim mạch toàn diện của mỗi người. Các yếu tố nguy cơ bao gồm tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch, hút thuốc, huyết áp cao, tiểu đường, và độ tuổi.
- Tính toán nguy cơ: Công cụ như ASCVD Risk Calculator (tính nguy cơ mắc bệnh tim mạch xơ vữa trong 10 năm) giúp bác sĩ xác định xem một người có nguy cơ cao cần điều trị hay không, dựa trên nhiều yếu tố khác nhau.
2. Mỡ Máu Cao Nhưng Không Điều Trị Thuốc
- Không phải mọi trường hợp mỡ máu cao đều cần điều trị: Nếu một người có LDL cao nhưng không có các yếu tố nguy cơ khác và nguy cơ tim mạch toàn diện thấp, bác sĩ có thể khuyến nghị thay đổi lối sống trước khi bắt đầu điều trị bằng thuốc.
- Thay đổi lối sống: Thay đổi chế độ ăn uống, tăng cường hoạt động thể chất, và giảm cân có thể giúp giảm mức mỡ máu mà không cần sử dụng thuốc. Các hướng dẫn lâm sàng thường khuyến nghị thử các biện pháp này trong 3-6 tháng trước khi xem xét thuốc.
3. Mỡ Máu Thấp Nhưng Cần Điều Trị
- HDL thấp và Triglyceride cao: Ngay cả khi LDL không quá cao, một người có HDL thấp và Triglyceride cao vẫn có nguy cơ cao về bệnh tim mạch. Trong trường hợp này, điều trị có thể cần thiết để cải thiện các chỉ số lipid tổng thể.
- Bệnh lý nền: Một số người có thể có mức cholesterol tổng thể hoặc LDL bình thường nhưng vẫn cần điều trị vì có bệnh lý nền như tiểu đường hoặc đã từng bị nhồi máu cơ tim. Trong các trường hợp này, điều trị nhằm mục đích phòng ngừa các biến cố tim mạch tiếp theo.
III. Các Phương Pháp Điều Trị Tăng Mỡ Máu Bằng Thuốc
1. Thay Đổi Lối Sống
- Chế độ ăn uống: Giảm tiêu thụ chất béo bão hòa và cholesterol từ thức ăn như thịt đỏ, sữa nguyên chất, và đồ chiên. Tăng cường ăn các loại hạt, cá béo, và thực phẩm giàu chất xơ như rau củ quả.
- Tập thể dục: Tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp tăng HDL và giảm LDL cũng như Triglyceride.
- Giảm cân: Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì có thể giúp cải thiện tất cả các chỉ số mỡ máu.
2. Thuốc
- Statin: Nhóm thuốc này được khuyến nghị rộng rãi để giảm LDL và nguy cơ tim mạch tổng thể. Statin đã được chứng minh là giảm tỷ lệ nhồi máu cơ tim và đột quỵ trong nhiều nghiên cứu lâm sàng.
- Ezetimibe: Thuốc này có thể được sử dụng cùng với statin hoặc đơn độc nếu statin không đủ hoặc không được dung nạp tốt.
- Fibrate: Được sử dụng để giảm Triglyceride cao, đặc biệt khi kết hợp với mức HDL thấp.
3. Theo Dõi Và Đánh Giá Lại
- Theo dõi định kỳ: Người bệnh cần kiểm tra lại các chỉ số mỡ máu sau khi thay đổi lối sống hoặc bắt đầu điều trị bằng thuốc để đánh giá hiệu quả và điều chỉnh liệu pháp nếu cần.
- Tái đánh giá nguy cơ: Nguy cơ tim mạch của một người có thể thay đổi theo thời gian, do đó, việc tái đánh giá định kỳ là cần thiết để điều chỉnh kế hoạch điều trị cho phù hợp.
Không phải mọi trường hợp tăng mỡ máu đều cần phải điều trị ngay, và ngược lại, không phải mức mỡ máu thấp nghĩa là không cần điều trị. Việc quyết định điều trị mỡ máu cần dựa trên một đánh giá toàn diện về nguy cơ tim mạch cá nhân, kết hợp với các yếu tố lối sống và tiền sử bệnh lý. Thay đổi lối sống là bước đầu tiên quan trọng, nhưng khi cần thiết, thuốc có thể được sử dụng để giảm nguy cơ biến cố tim mạch và bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Đội ngũ Phòng khám đa khoa Pasteur đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Tăng mỡ máu khi nào cần điều trị. Trong trường hợp bạn cần được tư vấn cụ thể hơn hoặc đặt lịch hẹn thăm khám có thể liên hệ Tổng đài 0236 9999 868 để được hỗ trợ giải đáp!