Tay chân miệng ở trẻ là 1 trong những bệnh rất là phổ biến và thường gặp hiện nay ở nước ta.. Với những lý do về thời tiết cũng như thói quen ngậm tay trong miệng và sử dụng các đồ chơi bẩn của các bé.
Vậy nguyên nhân, dấu hiệu và triệu chứng biểu hiện của bệnh tay chân miệng như thế nào? Những câu hỏi cũng như 1 số các vấn đề liên quan như : Bệnh tay chân miệng ở trẻ mấy tuổi? có tự khỏi? có nguy hiểm hay không? có tái phát không… sẽ được phòng khám Pasteur chia sẻ đầy đủ qua bài viết sau đây để các bậc phụ huynh cha mẹ có thêm kiến thức phòng ngừa cũng như chăm sóc con em mình được tốt hơn.
1/ Bệnh tay chân miệng là gì
Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm lây từ người sang người, dễ gây thành dịch do vi rút đường ruột gây ra. Bệnh lây chủ yếu theo đường tiêu hoá. Nguồn lây chính từ nước bọt, phỏng nước và phân của trẻ nhiễm bệnh. Bệnh thường gặp ở trẻ tuổi mẫu giáo vì trẻ hay có thói quen cho tay vào miệng.
Bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào nhưng phổ biến nhất là trẻ dưới 10 tuổi. Ở Việt Nam, bệnh tay chân miệng có thể xuất hiện ở bất cứ thời điểm nào trong năm. Trong đó, thời điểm từ tháng 3 – 5 và tháng 9 – 12 số ca trẻ em nhiễm tay chân miệng có xu hướng tăng rõ rệt.
2/ Dấu hiệu triệu chứng trẻ mắc bệnh
+ Sốt nhẹ hoặc sốt cao, mệt mỏi, đau họng, biếng ăn, nôn ói, tiêu chảy vài lần trong ngày.
+ Quấy khóc cả đêm hoặc cứ ngủ từ 15 – 20 phút lại dậy và quấy khóc liên tục.
+ Hay giật mình : Đây chính là dấu hiệu cảnh báo tình trạng nhiễm độc thần kinh. Cha mẹ cần chú ý quan sát tần suất trẻ bị giật mình có thường xuyên hay không ngay cả khi trẻ đang chơi đùa.
+ Loét miệng: vết loét đỏ hay phỏng nước đường kính 2-3 mm ở niêm mạc miệng, lợi, lưỡi, gây đau miệng, bỏ ăn, bỏ bú, tăng tiết nước bọt.
+ Phát ban dạng phỏng nước: Ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông; tồn tại trong thời gian ngắn (dưới 7 ngày) sau đó có thể để lại vết thâm, rất hiếm khi loét hay bội nhiễm.
Trẻ có thể lui bệnh trẻ hồi phục hoàn toàn sau 8-10 ngày hoặc có biến chứng thần kinh, suy hô hấp, suy tuần hoàn,…dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
3/ Cách chăm sóc trẻ khi bị tay chân miệng
+ Trẻ bệnh tay chân miệng chỉ có sốt nhẹ < 38,50C, loét miệng, hồng ban mụn nước lòng bàn tay chân, tỉnh táo, chơi, thường được bác sĩ cho điều trị ngoại trú. Phụ huynh biết cách chăm sóc trẻ như sau: Uống thuốc theo toa bác sĩ: hạ sốt, giảm đau, đa sinh tố. Hạ sốt khi sốt > 380C bằng Paracetamol liều 10-15 mg/kg/lần (uống) có thể lặp lại mỗi 4- 6 giờ khi sốt lại
+ Dinh dưỡng đầy đủ theo tuổi, ăn thức ăn lỏng dễ tiêu, tránh thức ăn chua, cay,… Trẻ còn bú cần tiếp tục cho ăn sữa mẹ. Trẻ thường đau họng miệng do vết loét nên có thể sử dụng thuốc tráng niêm mạc dạng sữa nhũ dịch như phosphalugel hoặc varogel hoặc trimafort,…cho trẻ ngậm nuốt 1-2ml /lần để dịu cơn đau rồi mới cho trẻ ăn.
+ Vệ sinh răng miệng.
+ Cho trẻ nghỉ học, nghỉ ngơi tại nhà, tránh kích thích và cách lý với trẻ khác.
4/ Khi nào đưa trẻ đến bệnh viện
Phụ huynh lưu ý khi trẻ có biểu hiện một trong các dấu hiệu cảnh báo nặng sau, PHẢI đưa trẻ đến bệnh viện ngay, bất kể trong đêm:
- Sốt cao
- Thở bất thường
- Quấy khóc liên tục
- Khó ngủ hoặc ngủ li bì hoặc ngủ gà
- Giật mình, hốt hoảng, chới với
- Ngồi không vững hoặc đi loạng choạng
- Run tay, chân hoặc co giật
- Vả mồ hôi
- Nôn ói nhiều, bỏ ăn, bỏ bú
- Yếu tay chân
- Da nổi bông, vân tím hoặc xanh tái
Tái khám mỗi 1-2 ngày trong 8-10 ngày đầu của bệnh.Trẻ có sốt phải tái khám mỗi ngày cho đến khi hết sốt ít nhất 48 giờ.
5/ Cách phòng ngừa
Hiện chưa có vaccine phòng ngừa bệnh, chủ yếu là phòng ngừa tổng quát, phụ huynh lưu ý:
- Mang khẩu trang, vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà bông, đặc biệt sau khi thay quần áo, tã, tiếp xúc phân, nước bọt khăn trải giường của trẻ.
- Rửa sạch đồ chơi, vật dụng, tay nắm cửa, thanh vịn, lan can, sàn nhà.
- Ăn uống hợp vệ sinh, ăn chín, uống sôi.
- Không nhai, mớm thức ăn cho trẻ.
- Không để trẻ dùng chung khăn tay, khăn giấy, các vật dụng ăn uống như cốc, chén, thìa, đĩa, bát, đồ chơi…
- Lau sàn bằng nước xà bông.
- Cách ly trẻ bệnh tại nhà, không cho đến nhà trẻ, trường học, nơi các trẻ chơi tập trung trong 10-14 ngày đầu của bệnh.
Tay chân miệng ở trẻ có thể khỏi hoàn toàn mà không để lại di chứng. Tuy nhiên cha mẹ cần theo dõi, chăm sóc trẻ bị tay chân miệng cẩn thận để phòng ngừa biến chứng. Ngay khi phát hiện trẻ có các dấu hiệu bất thường, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra và xử lý.
Ngoài ra nếu các bạn cần tư vấn cụ thể hơn về các vấn đề liên quan đến sức khỏe cũng như các bệnh lý ở trẻ em có thể liên hệ trực tiếp đến phòng khám nhi của Pasteur qua hotline 023 63811868 để được bác sĩ chuyên sâu tư vấn, thăm khám và đưa ra những lời khuyên bổ ích
Xem thêm
Bác sĩ Nguyễn Thành Trung
